Wyjątkowa gratka dla tych, którzy pragną powiększyć swój zbiór książek traktujących o szeroko pojętym złotnictwie. Teraz można go uzupełnić o cztery wartościowe pozycje, które ukazały się dzięki pracy Jacka A. Rochackiego – złotnika, artysty rzeźbiarza i znawcy dawnego złotnictwa.
Pierwsza z nich to wydany w roku 2013 „Traktat o sztuce złotniczej Benvenuta Celliniego”, określanego jako najsłynniejszy złotnik wszech czasów. Doskonale przetłumaczona i wnikliwie opracowana, uzupełniona została wykazem terminów, które zawierają objaśnienia pojawiających się w dziele Celliniego specjalistycznych nazw określających stosowane materiały, narzędzia, przedmioty, jak również wykonywane czynności i techniki złotnicze. Niejako rozwinięciem tej myśli i działań stał się wydany w roku 2019 „Słownik terminów używanych w dawnych warsztatach złotniczych oraz wybranych terminów pomocnych w rozumieniu specyfiki warsztatu”. Nakład został bardzo szybko wyczerpany, jednak z inicjatywy Galerii Otwartej Mariusza Pajączkowskiego – i przy znaczącej pomocy przyjaciół – w roku 2023 ukazało się jego drugie wydanie. Listę uzupełniają dwie kolejne książki:
„O polskim złotnictwie bardziej i mniej artystycznym po roku 1945 i nieco wcześniej” oraz „O reperacji wyrobów złotniczych dużych i mniejszych oraz o wybranych technikach przydatnych w reperacjach”. Obie zostały wydane w roku 2024 przez wspomnianą Galerię Otwartą. Książki są do nabycia w Muzeum Sztuki Złotniczej w Kazimierzu Dolnym (wszystkie pozycje), Galerii YES w Poznaniu, Galerii Sztuki w Legnicy, Galerii Otwartej oraz Muzeum Zamkowym w Sandomierzu, a także Muzeum Bursztynu w Gdańsku.
To, co dziwne, niespotykane i nieznane, pociąga ludzkość nie od dziś. Z tego zauroczenia oraz potrzeby posiadania i odkrywania zrodziły się gabinety kuriozów, sztuki i wszelkich wytworów przyrody i człowieka. Szkielety zwierząt, stworzenia zatopione w formalinie, muszle oprawione w srebro. Stare księgi, minerały i złotnicze precjoza.
W tej obfitości i obsesji Marta Norenberg – historyczka sztuki i złotniczka zafascynowana kuriozami ze świata rzemiosła – znalazła inspirację, żeby zgłębić nieznane i zaskakujące oblicza sztuki. Tak powstała książka „Muzealny Jednorożec”, która podąża tym tropem, aby odkryć znaczenia ukryte w przedmiotach oraz pokazać, jak niepostrzeżenie przesiąkły do współczesnej popkultury, książek i filmów – od „Blade Runnera”, przez cykl o Harrym Potterze, po „My Little Pony”. To opowieść o fascynacji sztuką w najróżniejszych jej przejawach, o wierzeniach i symbolice, które możemy odkrywać na nowo dzięki artefaktom z muzealnych półek.
Ta książka jest jak gabinet osobliwości szalonego zbieracza, który wypełniają zarówno cuda natury, jak i kultury. Od fantastycznych stworzeń, jak jednorożce i smoki, przez średniowieczne gobeliny, biżuterię z ludzkich włosów, po małże, pająki oraz antyczne rzeźby, a to wszystko skąpane w purpurze i dekadencji końca XIX wieku. Nie da się ukryć, że jest na bogato, ale zawsze wokół sztuki, zwłaszcza rzemiosła artystycznego. W „Muzealnym Jednorożcu” czytelnik odnajdzie wielość motywów, znaczeń i wątków. Odbędzie szaloną podróż pełną dygresji, metafor, ale i konkretów. „Nawet laik zostanie natychmiast wciągnięty do tego świata. A jest to świat pełen tajemnic i przenikających się rzeczywistości” – tak twierdzą pierwsi czytelnicy.
