Rosnąca świadomość ekologiczna klientów salonów jubilerskich sprawia, że branża jubilerska zmienia się. Konsumenci przywiązują coraz większą uwagę do sposobów pozyskiwania metali i kamieni szlachetnych wykorzystywanych w produkcji biżuterii, co z kolei skłania branżę do wprowadzenia zmian.
Jak zauważył niedawno Nassir Abdulaziz Al-Nasser w przemówieniu wygłoszonym w imieniu ONZ na spotkaniu międzynarodowej branży jubilerskiej, przemysł jubilerski ma do odegrania niezwykle ważną rolę w agendzie zrównoważonego rozwoju ONZ.
Bra nża jubilerska wobec zmian
Przemysł jubilerski ma za zadanie pomóc w eliminowaniu skrajnego ubóstwa i głodu w krajach rozwijających się. Jego zadaniem jest także zwiększenie potencjału ludzkiego na rynku pracy poprzez zapewnienie środków do życia dla osób pracujących przy wydobyciu kamieni i metali szlachetnych. Branża jubilerska może także przyczynić się do edukacji całego społeczeństwa nie tylko poprzez otwieranie szkół, ale także rozpowszechnianie wiedzy na temat problemów klimatycznych oraz ekologicznych na świecie. Czy branża jubilerska może samodzielnie spełnić tak wielkie oczekiwania w niej pokładane? Obserwując działania jej przedstawicieli, można powiedzieć, że tak. Jak powszechnie wiadomo, biżuteria jest nierozerwalnie związana z dziedzictwem ludzkości. Od początków istnienia cywilizacji biżuteria była obrazem ludzkiej kreatywności oraz pozwalała na „uprzedmiotowienie” idei, którą symbolizowała. Nie inaczej jest dzisiaj. Biżuteria ma wpływ na komunikowanie się ze światem, kulturę, wiarę oraz obecnie coraz częściej także światopogląd.
Art yści wobec nowych wyzwa ń
Branża jubilerska podjęła wyzwanie, jakie zostało przed nią postawione. Szczególnie widoczne jest to w pracach artystów złotników, którzy starają się uwrażliwić społeczeństwo na problemy współczesnego świata. Olbrzymim problemem dla współczesnego świata jest stworzenie alternatywnego źródła energii. Naomi Kizhner, izraelska projektantka biżuterii, opracowała biżuterię, która wykorzystując krew ludzką, wytwarza prąd. Artystka skonstruowała trzy obiekty biżuteryjne, które wykorzystują ruch wytwarzany przez użytkownika, mrugnięcia okiem oraz przepływ krwi, aby obracać umieszczone wewnątrz obiektu koła zębate, które obracając się, wytwarzają energię. Artystka zatytułowała swój projekt „Uzależnieni od energii” i chciała zwrócić uwagę odbiorców na problem kończących się na świecie złóż. Naomi Kizhner w wywiadzie dla magazynu „Cosmopolitan” podkreśliła, że zależy jej na sprowokowaniu dyskusji, jak daleko może posunąć się człowiek, aby „nakarmić” uzależnienie od energii. Futurystyczna, mocno inwazyjna biżuteria ukazuje również bogactwo ludzkiego ciała. Kizhner pokazała, że mrugające oczy czy przepływ krwi mogą tworzyć technologię przyszłości. Biżuteria artystki składa się z trzech elementów, z których każdy wykorzystuje energię elektryczną z innej funkcji organizmu. „Migacz” jest symetrycznym elementem, który ciasno owija się wokół grzbietu nosa między brwiami, aby wytworzyć elektryczność w wyniku mrugnięcia. „E-Pulse Conductor”, umieszczony jest u podstawy szyi wzdłuż kręgosłupa i wytwarza energię elektryczną z układu neurologicznego. Trzeci element to „Most Krwi” – obiekt wkłuty w przedramię powyżej nadgarstka, który przetwarza prąd z krwi pompowanej przez żyły, obracając małe koło, które zamienia to w energię. Wszystkie elementy wykonane są ze złota, biopolimeru i igły, które wnikają w skórę. Projekt biżuterii przyszłości zwraca uwagę nie tylko na zmiany klimatyczne czy problemy człowieka z pozyskaniem energii, ale także edukuje społeczeństwo w zakresie biotechnologii.
Energia słoneczna
Artyści wykorzystują także dostępne już technologie, zmieniając je w biżuterię, ukazując, jak wiele może człowiek zrobić dla środowiska naturalnego, jeżeli będzie miał wystarczającą wiedzę. Mae Yokoyama wykorzystała panele słoneczne, aby wygenerować energię potrzebą do zasilania naszyjnika, w którym umieszczono lampy LED. Ta inteligentna biżuteria pozwala na refleksję na temat nowej funkcji biżuterii, jaką jest wytwarzanie energii. Artystka, konstruując samozasilający obiekt biżuteryjny, zwróciła uwagę opinii publicznej, że konieczne jest poszukiwanie alternatywnych źródeł energii. Zależność człowieka od paliw kopalnych przyczynia się do globalnego ocieplenia, co z kolei powoduje wiele nieodwracalnych zmian. Wzrost temperatury na ziemi przyczyni się bowiem do zniknięcia niektórych gatunków roślin, a co za tym idzie – wyginięcia zwierząt, które się nimi żywiły. Zmiany wpłyną również na funkcjonowanie człowieka, który będzie musiał szukać nowych miejsc do zamieszkania, gdyż przebywanie w dotychczasowych warunkach okaże się niemożliwe. Mae Yokoyama pokazała, że zmiana może zacząć się od najmniejszej rzeczy. Wystarczy bowiem nosić naszyjnik z panelami słonecznymi w ciągu dnia, a wieczorem pozyskaną energię wykorzystać do oświetlenia przestrzeni czy naładowania smartfonu. Biżuteria Mae Yokoyamy inspirowana technologią o nazwie Lux Solar Panel Collar to próba wykorzystania w branży jubilerskiej najnowszych ekologicznych innowacji. Naładowanie naszyjnika zajmuje dwie godziny, czas ten pozwala na zgromadzenie energii umożliwiającej zapewnienie minimum czterech godzin oświetlenia.
Aktywność branży jubilerskiej
Twórcy biżuterii jak rzadko która branża zaangażowali się w edukację społeczeństwa w zakresie zmian, jakie zachodzą na Ziemi. Włączają się w projekty, których celem jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na problemy klimatyczne, które przyczyniają się do znacznego pogorszenia się jakości życia w świecie. Artyści tworzą biżuterię, która nie tylko pozwala na refleksję na temat zmian, ale jest kierunkowskazem ukazującym rozwiązanie problemu. Wiktoria Wilk
W modzie ślubnej niewiele się zmienia, cały czas modne są obrączki wykonane z białego złota wzbogacone o małe brylanty.
Przyszłe małżeństwa w kwestii obrączek bardzo rzadko decydują się na eksperymentowanie z formą i kształtem biżuterii, zazwyczaj wybierają klasyczne wzory wykonane ze złota. A w wyborze kierują się przede wszystkim ceną wyrobu. W Polsce najlepiej sprzedają się wyroby najtańsze, których cena nie przekracza 2 tys. zł. Rośnie także sprzedaż wyrobów luksusowych – obrączek wykonanych z platyny, których ceny zaczynają się od 10 tys. zł.
Mają być uniwersalne
– Młodzi ludzie wbrew pozorom nie szukają niecodziennego wzornictwa, zależy im, aby obrączki, które będą im towarzyszyły przez wiele lat, były jak najbardziej uniwersalne – mówi Michał Krajewski, właściciel salonu jubilerskiego Kamea w Warszawie. – Obrączki, według klientów salonów jubilerskich, muszą być klasyczne, gdyż tylko wtedy są uniwersalne, czyli pasują do każdego rodzaju ubrania – dodaje. Jubilerzy podkreślają, że wpływ na wybory Polaków ma przede wszystkim nasza narodowa mentalność. Mało kto wyobraża sobie noszenie obrączki wzbogaconej o parę kamieni szlachetnych, która do złudzenia przypominałaby pierścionek. – Należy pamiętać, że obrączka ma znaczenie symboliczne i bardzo trudno byłoby przełamać stereotyp, że obrączka może wyglądać inaczej niż tak, jak jest ona postrzegana przez ogół społeczeństwa – tłumaczy Kajetan Mroziak, pracownik salonu YES . – Według młodych par obrączka nabiera indywidualnych cech poprzez wygrawerowanie w środku imion małżonków – dodaje.
Tradycyjne złoto
Najczęściej kupowanymi obrączkami są obrączki z białego złota, na których narzeczeni często grawerują swoje imiona i datę ślubu. W Polsce na zakup obrączek narzeczeni przeznaczają średnio 1,5 tys. zł. – Nasi rodacy nie przywiązują należytej uwagi do biżuterii ślubnej i przeznaczają na zakup obrączek znacznie mniej niż na stroje, które mają na sobie podczas uroczystości, podczas gdy obrączki nosi się przez całe życie, a suknię ślubną zakłada się tylko raz – zauważa jubiler Waldemar Kaczorowski. Małe kwoty przeznaczane na zakup obrączek powodują, że klienci muszą wybierać ze sztandarowych modeli obrączek, które znajdują się w niemal każdym salonie jubilerskim. – Jedyną ekstrawagancją, na jaką pozwalają sobie klienci podczas wyboru obrączek, jest to, że damskie pierścionki coraz częściej ozdobione są brylantem – mówi Kajetan Mroziak. – Zdarza się także, że obrączka męska i damska nie są identyczne – dodaje. Warto zauważyć, że coraz częściej można spotkać się także z sytuacją, w której klienci zamierzają kupić drogie i piękne obrączki wykonane z platyny. Mimo że decydując się na platynowe obrączki, trzeba się liczyć z wysokimi kosztami, to w ostatnich latach znacznie wzrosła liczba osób zainteresowanych ich zakupem. Dlatego też w niemal każdym salonie jubilerskim znajdują się już pojedyncze egzemplarze platynowych obrączek i mimo że ich sprzedaż nie przekracza 3 proc. sprzedaży innej biżuterii, to właściciele salonów jubilerskich posiadają je w swoim asortymencie.
Tytan i srebro
Na wybór obrączek w znaczniej mierze wpływa ich cena, a nie jak w przypadku innego rodzaju biżuterii – moda. Jednak klienci coraz częściej decydują się na zakup tytanowych obrączek, które jeszcze do niedawna zarezerwowane były dla wąskiej grupy odbiorców. Ostatnio na polskim rynku jubilerskim można zaobserwować zwiększenie zainteresowania klientów obrączkami wykonanymi z tytanu. Z pewnością wpływ na to ma cena, bo za dwie tytanowe obrączki można zapłacić około 500 zł. Jednak nie jest to jedyne, czym kierują się narzeczeni. – Rynek tytanowych obrączek jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się segmentów rynku jubilerskiego – wskazuje Michał Krajewski. – Trudno wytłumaczyć to zjawisko, ale z pewnością nie można powiedzieć, że tytanowe obrączki wybierane są z powodu ceny, ponieważ projektanci biżuterii bardzo często w swoich zamysłach umieszczają w tytanie brylanty czy rubiny, tym samym znacznie powiększają cenę kosztowności – dodaje. Klienci często szukają obrączek, w których tytan połączony został ze złotem żółtym bądź białym. Warto zauważyć także, że tytan nie wywołuje reakcji alergicznych, które mogą zdarzyć się w przypadku złota bądź srebra, i może właśnie dlatego cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród kupujących. Właściciele salonów jubilerskich podkreślają, że wraz ze wzrostem sprzedaży tytanowych obrączek znacznie zmalała sprzedaż obrączek srebrnych. – Klienci nie wyobrażają sobie już noszenia przez całe życie srebrnej obrączki, wolą zainwestować w droższy materiał i mieć pewność, że biżuteria będzie trwała – mówi Waldemar Kaczorowski.
Wzornictwo i kształt
Większość klientów chce kupować klasyczne złote obrączki. Nie eksperymentują z formami i materiałami. Jednak część klientów salonów jubilerskich chce znaleźć obrączkę, która będzie odzwierciedlała ich charakter, i decydują się na obrączki mniej klasyczne. – Duża część klientów kupuje obrączki dwubarwne, wykonane z żółtego i białego złota – mówi Michał Krajewski. – Można powiedzieć, że w ostatnim czasie stały się one modne – dodaje. Dużym zainteresowaniem klientów cieszą się także obrączki, które różnią się od siebie. – Zauważyłem, że coraz częściej kobiety chcą, aby ich obrączka wzbogacona została o kamień szlachetny, natomiast mężczyznom zależy na tradycyjnej wersji grubej, złotej obrączki – zauważa Kajetan Mroziak. – Mężczyźni także znacznie częściej niż kobiety decydują się na obrączki wykonane z żółtego złota – dodaje.
Obrączka na całe życie
Moda zmienia się z sezonu na sezon, jednak w przypadku upodobań klientów co do obrączek ta powszechna prawda się nie sprawdza. Klienci, którzy kupują obrączki, najczęściej decydują się na klasykę. Oczywiście coraz częściej można spotkać się z parami, które w asortymencie salonów jubilerskich nie mogą znaleźć obrączki, która spełniałaby ich wymagania, jednak ciągle należą one do mniejszości i nic nie wskazuje na to, aby ta sytuacja w najbliższej przyszłości miała ulec zmianie. Właściciele salonów jubilerskich, znając upodobania swoich klientów, posiadają w swoich punktach najpopularniejsze wzory, które od wielu już sezonów cieszą się niesłabnącą popularnością, ale także starają się przekonywać swoich klientów do przełamywania stereotypów i kupowania oryginalnych obrączek, które będą odpowiadały ich indywidualnym potrzebom i gustom. Wiktoria Wilk
