Od 17 kwietnia do 30 sierpnia w Zamku Żupnym w Wieliczce przy ul. Zamkowej 8 będzie można uczestniczyć w wystawie Blask kamieni. Okazy mineralogiczne i kamienie ozdobne w sztuce. Wystawa organizowana jest przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka przy współpracy z Muzeum Mineralogicznym Uniwersytetu Wrocławskiego.
Ekspozycja stwarza niecodzienną okazję do podziwiania przejawów piękna zarówno w dziełach przyrody, jak i tych, których twórcą jest człowiek. Zestawione zostały okazy gemmologiczne i prace jubilerskorzeźbiarskie.
Dobroczynny wpływ natury
Kamienie ozdobne od zawsze fascynowały ludzi wszystkich kultur, a wystawa prezentuje sposoby ich wykorzystania od czasów najdawniejszych po obecne, przez obiekty archeologiczne, zabytki sztuki, biżuterii i rzemiosła artystycznego z różnych epok. Uwzględniono najcenniejsze minerały, skały oraz kamienie pochodzenia organicznego (perły, korale, bursztyn). Tak cenione dziś diamenty, szmaragdy, rubiny czy szafiry nie zawsze były bowiem uważane za kamienie najszlachetniejsze. Starożytność preferowała turkusy, lapis lazuli, ametysty, jaspisy i karneole, Chiny i prekolumbijski Meksyk – jadeit; Rzym – szafiry i szmaragdy. Kamienie nadal uwodzą ludzkie zmysły niezwykłymi barwami i strukturami, niekiedy blaskiem lub przejrzystością. W przeszłości były cenione nie tylko za piękno, ale także przez wiarę w ich dobroczynny wpływ – miały przynosić szczęście i chronić przed złem. Przy czym w różnych okresach ludzie uważali za wartościowe nawet skromne kamienie, przypisując im moc magiczną i uzdrowicielską. Składane były w ofierze religijnej oraz wypełniały skarbce i zdobiły korony monarchów. Uosabiały bogactwo i władzę, budziły zachwyt i pożądanie.
Obiekty ze starożytnej Mezopotamii
Wśród zgromadzonych zabytków warto wymienić obiekty starożytnego Egiptu, gemmy, unikatowe pieczęcie cylindryczne (Mezopotamia, ok. 2500- 2200 p.n.e.), przykłady gotyckiego i barokowego złotnictwa (krzyż relikwiarzowy z Nysy), akcesoria stroju, broni (pasy rycerskie z XV-XVII w., buzdygan z 1 poł. XVIII w.) oraz inne dzieła sztuki użytkowej (drogocenne skrzynie, szkatułki i przybory). Bardzo ciekawe jest porównanie form biżuterii, poczynając od tych pochodzących z wykopalisk (kolia z bursztynu z wczesnej epoki brązu, zdobione granatami ozdoby merowińskie z Montedur we Francji) przez kameryzowane klejnoty z XVIII i XIX w. po biżuterię w stylistyce art déco z lat 20. XX w. Pokaz wzbogacają przedstawienia ikonograficzne w dziełach malarstwa europejskiego, głównie portrety i obrazy religijne (XVI-XIX w.), na których wnikliwy odbiorca dostrzeże wyjątkowy urok kamieni. Wystawa obejmuje ponad 300 obiektów z kolekcji licznych instytucji muzealnych i naukowych (m.in. Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, Muzeum Geologicznego i Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeów Narodowych w Krakowie i Wrocławiu, Zamku Królewskiego na Wawelu), jak również zbiorów kościelnych i prywatnych.
