Stale zwiększająca się świadomość ekologiczna sprawia, że coraz więcej klientów salonów jubilerskich zainteresowanych jest kupnem biżuterii wyprodukowanej z tzw. ekologicznego surowca. Surowca, który otrzymał certyfikat potwierdzający, że złoto i kamienie szlachetne wykorzystane do produkcji biżuterii, zostały pozyskane w sposób nienaruszający ani praw człowieka, ani zasad ekologicznych.
Konsumenci zaczęli doceniać etyczne pozyskiwanie surowca, ponieważ wiedzą, że ich decyzje zakupowe przyczyniają się do zaprzestania łamania podstawowych praw pracowników i wpływają na środowisko naturalne.
Certyfikowane złoto
Organizacje Fairtrade International (FLO) i Alliance for Responsible Mining (AR M) broniąc praw człowieka wprowadziły „certyfikat”, dzięki któremu znacznie poprawia się jakość życia pracowników zatrudnionych przy pozyskiwaniu złota i który zapewnia konsumentów, że kupują biżuterię wytworzoną z surowca pozyskanego w „odpowiedzialny” sposób. Organizacje wprowadziły pierwszy niezależny system certyfikacji produktów wyprodukowanych ze złota. Dzięki nowym standardom Fairtrade oraz Fairmined (tzn. wydobyty w uczciwy sposób) dla produktów ze złota, drobni wydobywcy złota otrzymają godziwe wynagrodzenie a producenci złotych produktów (w tym biżuterii) będą mogli wystąpić o certyfikat potwierdzający, że surowiec do produkcji biżuterii wydobyty został w sposób etyczny. Certyfikowane produkty oznaczone są poprzez logo Fairtrade lub Fairmined. Organizacje wprowadziły szereg norm, które firmy pozyskujące złoto i kamienie szlachetne muszą spełnić, aby uzyskać certyfikat. Przede wszystkim górnicy pracujący przy wydobyciu muszą otrzymywać wynagrodzenie nie mniejsze niż 95 proc. płacy minimalnej ustalonej przez Stowarzyszenie Londyńskiego Rynku Kruszców (The London Bullion Market Association, LBMA). Firmy pozyskujące złoto muszą zobowiązać się także, że 10 proc. swoich zysków zainwestują w projekty społeczne i poprawę jakości pracy swoich pracowników. Jednocześnie w kopalniach złota nie można używać żadnych środków chemicznych, szczególnie rtęci i cyjanku, które nader często stosowane są w procesie pozyskiwania złota. Podkreślenia wymaga fakt, że złoto wydobywane jest najczęściej ręcznie a następnie również ręcznie poddawane obróbce. Organizacja walczy z wyzyskiem, który zmusza pracowników do pozyskiwania złota własnoręcznie życia i zdrowia rtęci i cyjanku. Aby otrzymać certyfikat Fairtrade lub Fairmined należy w swojej pracy dbać o środowisko naturalne, uznawać prawa kobiet do pracy w kopalniach oraz nie zatrudniać przy tej pracy dzieci. Inicjatywa FLO i AR M jest zachętą dla pracodawców trudniących się pozyskiwaniem złota. Organizacje prowadzą swoje działania, aby poprawić jakość życia w biednych społecznościach, poprawić bezpieczeństwo pracowników i pozytywnie wpływać na środowisko. Działania podjęte przez międzynarodowe organizacje mają pozytywny wpływ na życie najuboższych rodzin w Ameryce Łacińskiej, Afryce i Azji. Z danych opublikowanych przez FLO i AR M wynika, że przy wydobyciu surowców naturalnych pracuje na świecie ponad 100 milionów ludzi a dzięki działaniom organizacjom udało się już pomóc 15 milionom górników. Warto zauważyć, że coraz większa liczba klientów salonów jubilerskich na całym świecie zwraca uwagę na sposób pozyskania surowców, które wykorzystane są do produkcji biżuterii. Klienci są bowiem świadomi, że surowce naturalne dostępne są dzięki wyzyskowi i zanieczyszczeniu środowiska. Produkty ze złota posiadające certyfikaty Fairtrade i Fairmined pojawiły się najpierw w Wielkiej Brytanii, gdzie od początku 2011 roku działa pierwszy na świecie system certyfikujący dla złota pozyskiwanego w sposób ekologiczny oraz z przestrzeganiem warunków pracy. Powoli produkty ze złota posiadające certyfikaty można dostać w niemal każdym kraju Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych.
Responsible Jewellery Council (RJC)
międzynarodowa organizacja non-profit, założona w celu wzmacniania zaufania konsumentów do branży jubilerskiej poprzez oferowanie złota i kamieni szlachetnych pochodzących od „etycznych” dostawców. RJC zależy na budowaniu „wspólnoty zaufania” pomiędzy klientami salonów jubilerskich, sprzedawcami biżuterii a dostawcami metali i kamieni szlachetnych. Członkiem organizacji może zostać każdy podmiot gospodarczy, którego działalność polega na obrocie kamieniami i metalami szlachetnymi bądź sprzedażą biżuterii.
Uczciwi jubilerzy
Warto zauważyć, że od 2005 roku istnieje Responsible Jewellery Council (RJC), międzynarodowa organizacja non-profit, założona w celu wzmacniania zaufania konsumentów do branży jubilerskiej poprzez oferowanie złota i kamieni szlachetnych pochodzących od „etycznych” dostawców. RJC zależy na budowaniu „wspólnoty zaufania” pomiędzy klientami salonów jubilerskich, sprzedawcami biżuterii a dostawcami metali i kamieni szlachetnych. Członkiem organizacji może zostać każdy podmiot gospodarczy, którego działalność polega na obrocie kamieniami i metali szlachetnymi bądź sprzedażą biżuterii. Organizacji zależy przede wszystkim na wprowadzaniu do sprzedaży metali i kamieni szlachetnych, które posiadają certyfikat potwierdzający pozyskanie surowca w sposób ekologiczny oraz z przestrzeganiem warunków pracy. Obecnie RJC liczy 211 członków. Jak podkreślają członkowie RJC przystąpienie do organizacji sprawiło, że zaufanie klientów do ich firm znacznie wzrosło. Należy podkreślić, że wszystkie firmy decydujące się na członkowstwo zobowiązane są do przestrzegania zasad etyki biznesu, praw człowieka oraz dbania o środowisko naturalne. Warto zauważyć, że sprzedaż biżuterii z surowców posiadających certyfikaty angażują się największe domy jubilerskie na całym świecie. Prekursorem stała się marka jubilerska Cartier, która za pośrednictwem swojej strony internetowej informuje klientów, że należy przyjąć wyzwanie jakie przed branżą jubilerską stawiają nowe czasy i spróbować znaleźć rozwiązanie problemów związanych z wydobyciem surowców. Firma już od 2009 roku współpracuje tylko z tymi dostawcami surowców, którzy pozyskują metale i kamienie szlachetne z troską o przestrzeganie praw człowieka i środowisko naturalne.
Ceny su rowców
Kamienie szlachetne i złoto, które opatrzone są certyfikatem, a co za tym idzie wydobywane z poszanowaniem praw człowieka i należytą troską o środowisko naturalne, są o 25 proc. droższe niż surowce pozyskiwane w sposób konwencjonalny. Biżuteria wyprodukowana z „certyfikowanego” surowca jest droższa o około 10 proc. Duża część klientów, szczególnie tych, którzy dowiadują się o warunkach pracy przy wydobywaniu złota i kamieni szlachetnych, przeznacza większe kwoty na zakup biżuterii. Świadomość ekologiczna sprawia, że klienci salonów jubilerskich szukają biżuterii wyprodukowanej z surowców „certyfikowanych”, klienci ci nie należą do większości. Z jednej strony wpływ na taki stan rzeczy ma wciąż niska świadomość, wysokie ceny takiego surowca, a także niewystarczająca ilość złota i kamieni szlachetnych z certyfikatem. Szacuje się, że około 10 proc. dostępnego surowca pochodzi z wydobycia „etycznego”.
Wiktoria Wilk