1 kwietnia weszła w życie kolejna nowelizacja przepisów ustawy o podatku VAT. Nowelizacja ta jest już drugą zasadniczą zmianą w bieżącym roku podatkowym.
Przedmiotem szczególnego zainteresowania są zmiany w regulacji dotyczącej nieodpłatnej dostawy towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług.
Zmiany w nowym prawie
Warto zauważyć, że według nowych przepisów każde nieodpłatne przekazanie lub zużycie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika uznaje się za dostawę towarów, a zatem czynność podlegająca opodatkowaniu, o ile tylko przy nabyciu tych towarów podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Dla kwalifikacji nieodpłatnego przekazania towarów jako ich dostawy bez znaczenia pozostaje fakt, czy przekazanie to nastąpiło na cele związane czy niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem.
Refakturowanie usług
Kolejną istotną kwestię stanowi wprowadzenie przepisu art. 8 ust. 2a doprecyzowującego zagadnienie refakturowania usług. W myśl tej regulacji za usługę podlegającą opodatkowaniu uznaje się przypadek, w którym podatnik działając we własnym imieniu lecz na rzecz osoby trzeciej bierze udział w świadczeniu usługi. W takiej sytuacji podstawę opodatkowania stanowi kwota należna z tytułu świadczenia usług pomniejszona o wartość podatku. Warto zauważyć także, że zmianie uległy również przepisy odnoszące się do instytucji przedstawiciela podatkowego. W tym przypadku nowelizacja polega w znacznej części na przeniesieniu przepisów z rozporządzenia do ustawy przy jednoczesnym wprowadzeniu rozwiązania pozwalającego agencji celnej na pełnienie funkcji przedstawiciela podatkowego. Nadto od 1 kwietnia uchylony został wymóg ustanawiania przedstawiciela podatkowego w formie aktu notarialnego na rzecz zawarcia umowy w formie pisemnej, przy jednoczesnym zachowaniu ustawowych wymogów dla takiej umowy.
Obrót złomem
Istotną reformą objęte zostały przepisy odnoszące się do rozliczania podatku VAT w obrocie złomem i uprawnieniami w zakresie emisji do powietrza gazów cieplarnianych. Istota wprowadzonego rozwiązania sprowadza się do przeniesienia obowiązku rozliczenia podatku na nabywcę w przypadku, w którym zarówno nabywca jak i dokonujący dostawy są podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy. W zamierzeniu rozwiązanie to ma stanowić panaceum na stwierdzone nadużycia podatkowe w obszarze obrotu złomem jak i emisjami gazów cieplarnianych.
Zmiany dla firm nieposiadających siedziby
W imporcie usług wprowadzona została reguła, zgodnie z którą w przypadku świadczenia usług przez podmiot nieposiadający siedziby, stałego miejsca zamieszkania bądź stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju podatnikiem z tytułu tych czynności jest zawsze usługobiorca lub nabywca towarów – podatnik VAT. Niemniej przepisy przewidują również wyjątek od powyższej zasady, właściwy w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami świadczonych przez podmiot, który zarejestrował się dla potrzeb VAT w Polsce.
Import towarów według nowego prawa
Dokonano również nowelizacji przepisów dotyczących importu towarów. Otóż, w tym obszarze wprowadzono m.in. szereg ułatwień dotyczących rozliczenia podatku, w tym zniesiony został obowiązek składania zabezpieczenia kwoty podatku jako warunku rozliczenia podatku z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej. Aktualnie podatnik zobowiązany jest do przedstawienia urzędowi celnemu dokumentów potwierdzających rozliczenie kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów.
Podatek za nabycie towaru
Zmianie uległ także termin płatności podatku z tytułu nabycia towarów lub usług w przypadku, w którym obowiązek jego rozliczenia ciąży na nabywcy – podatniku nie zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Dotychczas obowiązywała tutaj zasada, zgodnie z którą podatek taki należało zapłacić w terminie do 14 dni licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obecnie podatek taki podlega wpłacie na zasadach ogólnych, tj. w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym powstał obowiązek podatkowy. Kolejną zmianą o charakterze ułatwiającym jest brak obowiązku składania deklaracji podatkowej przez podatników VAT UE za okresy rozliczeniowe, w których podatnik na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zgłosił zawieszenie działalności.
