Faktoring – prosty sposób na kłopoty finansowe

Coraz częściej można spotkać się z opinią, że faktoring to najprostszy i najlepszy sposób na pozyskanie pieniędzy. Z całą pewnością można powiedzieć, że jest to konkurencyjny, w stosunku do kredytu bankowego, sposób zapewnienia przedsiębiorstwu środków finansowych przeznaczonych na bieżące regulowanie płatności.

Jak wynika z danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, obroty firm faktoringowych zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów w pierwszym półroczu 2010 roku przekroczyły 19 mld zł i wzrosły o 34,6 proc. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. Nawet pobieżna analiza powyższych danych wskazuje, że faktoring staje się w Polsce coraz popularniejszym sposobem finansowania działalności gospodarczej.

Faktoring dla każdego

Z tego rozwiązania finansowania swojej działalności mogą korzystać firmy na każdym etapie jej prowadzenia. Faktoring przeznaczony jest zarówno dla firm, które rozwijają się dynamicznie, lecz nie chcą czekać na pieniądze z faktur od 30 do 120 dni, jak również dla tych przedsiębiorstw, którym zdarzają się kłopoty z utrzymaniem bieżącej płynności finansowej. Z faktoringu mogą korzystać firmy, które posiadają grono stałych odbiorców i prowadzą sprzedaż towarów lub usług z odroczonym terminem płatności.

Zainteresowane podmioty gospodarcze

Usługa faktoringowa polega na nabywaniu i finansowaniu wierzytelności wynikających z obrotu gospodarczego z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi. W ramach umowy występują trzy podmioty prawne: faktorant, kontrahent i faktor. Faktorantem jest dostawca towarów lub usług, który dokonuje sprzedaży wierzytelności. Kontrahent to odbiorca towarów lub usług zobowiązany do zapłaty. Faktorem jest nabywca wierzytelności od faktoranta. Najczęściej są to wyspecjalizowane instytucje świadczące usługi faktoringowe. Przedmiotem transakcji są wierzytelności w obrocie towarowym krajowym lub zagranicznym, które są: bezsporne, niewymagalne, należycie udokumentowane, z określonym terminem zapłaty, zazwyczaj nie dłuższym niż 90-120 dni od ich powstania i niezastrzeżone, co oznacza, że nie występuje ograniczenie prawa co do obrotu. Każda transakcja faktoringowa odbywa się według schematu przedstawionego na wykresie.

Formy faktoringu

Faktoring może przyjąć jedną z trzech form: pełną (bez regresu), niepełną (z regresem) i mieszaną. Z formą pełną mamy do czynienia wtedy, gdy faktor jest zobowiązany do całkowitej spłaty zadłużenia. Wraz z cesją wierzytelności na faktora przechodzi ryzyko niewypłacalności dłużnika. Jest to najbardziej korzystna forma faktoringu dla zbywcy wierzytelności (dostawcy). Faktoring niepełny występuje wówczas, gdy faktor spłaca tylko część zaległości dłużników dostawcy. Cesja wierzytelności nie obejmuje przejęcia ryzyka niewypłacalności dłużnika. Faktoring mieszany jest połączeniem faktoringu pełnego i niepełnego. Faktor spłaca zadłużenie tylko do wysokości ustalonej wcześniej kwoty, a odpowiedzialność rozkłada się między faktora i faktoranta.


Korzyści dla przedsiębiorstwa

Skorzystanie z usług instytucji świadczących usługi faktoringowe daje przedsiębiorstwu szereg korzyści. Najistotniejsze z nich to: finansowanie bieżącej działalności bez wymogu przedstawiania trwałych zabezpieczeń, bezpieczeństwo transakcji dzięki rzetelnej kontroli należności i szybkiej informacji o wszelkich nieprawidłowościach w regulowaniu zobowiązań przez odbiorców oraz gwarancja uzyskania zapłaty także w sytuacji niewypłacalności odbiorcy lub przewlekłej zwłoki w zapłacie. Uzyskana dzięki faktoringowi poprawa sytuacji finansowej pozwala na wzmocnienie pozycji konkurencyjnej firmy na rynku dzięki możliwości oferowania odbiorcom wydłużonych terminów płatności oraz nawiązanie przyjaznych relacji handlowych z kontrahentami dzięki przejęciu przez faktora przykrego obowiązku upominania się o pieniądze. Wymierną korzyścią dla firmy jest ograniczenie kosztów administracyjnych związanych ze ściąganiem należności. Zamiana należności na gotówkę uzyskana dzięki faktoringowi przekłada się bezpośrednio na poprawę wskaźników finansowych i struktury bilansu przedsiębiorstwa, a to z kolei wzmacnia wiarygodność w oczach dostawców i instytucji finansowych.

Korzyści dla odbiorcy

Odbiorca-kontrahent ma możliwość wydłużenia terminu płatności oraz podwyższenia limitu kredytu kupieckiego. Przejęcie przez faktora ryzyka związanego z bieżącym regulowaniem płatności zapewnia odbiorcy utrzymanie ciągłości dostaw. Pośrednio, korzyści z faktoringu uzyskują również dostawcy świadczący usługi na rzecz firmy. Dzięki środkom uzyskanym od faktora przedsiębiorstwo może terminowo regulować swoje zobowiązania wobec dostawców, co może zaowocować uzyskaniem np. dodatkowych upustów.

Gwarancja dla przedsiębiorstwa

Faktoring – niezależnie od tej najważniejszej, czyli finansowania działalności – pełni również funkcję administracyjną i gwarancyjną. Dlatego też wyspecjalizowane instytucje faktoringowe oferują swoim klientom całe pakiety usług. Często są to funkcje techniczne związane z księgowaniem, dokonywaniem rozliczeń transakcji bezgotówkowych, sporządzaniem wyciągów z kont itp. Przejęcie tych czynności przez faktora stwarza szansę na obniżenie kosztów osobowych w firmie.

Wszystko musi kosztować

Przejęcie przez wyspecjalizowane instytucje ryzyka związanego z finansowaniem bieżącej działalności musi kosztować. Najogólniej mówiąc, koszt faktoringu obejmuje trzy podstawowe elementy składowe. Jest to prowizja operacyjna pobierana od wartości nabytej wierzytelności. Jej wysokość zależy m.in. od takich czynników, jak: deklarowana wielkość obrotu, kwot, na które opiewają nabywane faktury, liczby faktur przedstawianych do wykupu, liczby kontrahentów objętych umową, stosowanych terminów płatności czy zakresu czynności podejmowanych przez faktora poza finansowaniem. Drugim czynnikiem decydującym o cenie usług faktoringowych jest koszt finansowania. Są to odsetki procentowe lub dyskontowe naliczane od wartości wierzytelności. Ich wysokość ustalana jest w oparciu o stawki rynkowe (WIBOR/EURIBOR/LIBOR) i marże faktora, które w większości przypadków uzależnione są od oceny poziomu ryzyka danej transakcji. Ostatnim elementem ceny tej usługi jest opłata wstępna pobierana od wartości limitu faktoringu.

• Dostawca dostarcza towar lub świadczy usługę na rzecz Odbiorcy (powstaje wierzytelność).
• Dostawca przesyła do wyspecjalizowanej instytucji świadczącej usługi faktoringowe dokumenty niezbędne do wykupu wierzytelności.
• Faktor nabywa wierzytelność. W przypadku wierzytelności finansowanych następuje wypłata zaliczki.
• Faktor monituje stan płatności od Odbiorcy.
• Odbiorca dokonuje płatności z tytułu wierzytelności nabytych przez instytucje świadczącą usługi faktoringowe.
• Ostateczne rozliczenie transakcji.

Marta Andrzejczak