Przeglądasz dział BURSZTYN (id:39)
w numerze 04/2008 (id:68)
Ilość artykułów w dziale: 7
|
 |
Światowa Rada Bursztynu została przekształcona w organ doradczy i opiniodawczy prezydenta Gdańska. Zmianie uległ regulamin i wybrano nowe władze rady – nowym przewodniczącym wybrano profesora Ryszarda Szadziewskiego, wybitnego znawcę bursztynowych inkluzji i wykładowcę Uniwersytetu Gdańskiego
Drugi dzień największych na świecie targów bursztynu Amberif 2008 rozpoczął się od posiedzenia Światowej Rady Bursztynu skupiającej obecnie 16 specjalistów z Polski, Ukrainy, Rosji, Niemiec i Kanady. Po sprawozdaniu z działalności rady, wygłoszonym przez jej przewodniczącego Wiesława Gierłowskiego, członkowie przyjęli uchwałę o przekształceniu rady w organ doradczo-opiniodawczy prezydenta miasta Gdańska Pawła Adamowicza. Następnie prezydent Adamowicz podpisał zarządzenie w sprawie ustalenia składu i zasad powoływania członków Światowej Rady Bursztynu oraz regulaminu jej działania.
W przemówieniu inaugurującym posiedzenie rady w nowej formie prawnej prezydent Paweł Adamowicz jeszcze raz podziękował wszystkim członkom, że zechcieli uczestniczyć w tworzeniu tej ważnej struktury dla promocji pozycji bursztynu bałtyckiego w świecie i miasta Gdańska jako Światowej Stolicy Bursztynu. Podkreślił, że ta formalna zmiana pozwoli na wydzielenie w budżecie miasta środków na uruchomienie wielojęzycznej strony internetowej rady, prace w poszczególnych komisjach i wydanie pierwszej publikacji naukowej. Prezydent zachęcił także radę do rozszerzania składu o nowe osoby z innych krajów, takich jak Japonia lub USA i zaapelował o przedstawienie w ciągu najbliższych miesięcy planu działania rady na kolejne lata.
Następnie każdy z członków rady otrzymał od prezydenta Gdańska akt powołania do rady oraz unikatowy kawałek bursztynu z herbem Gdańska wykonanym ze srebra. Po tej ceremonii członkowie przystąpili do wyboru nowych władz rady. Gorącymi brawami podziękowano ustępującemu przewodniczącemu Wiesławowi Gierłowskiemu, który nadal będzie służył swoim ogromnym doświadczeniem i wiedzą radzie.
Nowym przewodniczącym wybrano prof. Ryszarda Szadziewskiego z Instytutu Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, wybitnego znawcę bursztynowych inkluzji i zoologii bezkręgowców. Wybrano także trójkę wiceprzewodniczących: prof. Barbarę Kosmowską-Ceranowicz z Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk, Aleksandra Kryłowa z Rosji i Wolfganga Weitschata z Niemiec. Rada postanowiła mianować sekretarzem rady – Roberta Pytlosa, pełnomocnika prezydenta miasta Gdańska ds. bursztynu.
W trakcie dalszych obrad poruszano m.in. sprawy związane z zasobami i wydobyciem bursztynu w Rosji i na Ukrainie oraz zapowiadanej eksploatacji złóż w Niemczech. Wiesław Gierłowski omówił wahania podaży surowca bursztynowego w latach 1981-2006. W najbliższych tygodniach członkowie rady będą mogli wnieść swoje uwagi do tego referatu, a następnie zostanie opublikowany jako oficjalny komunikat rady w tej sprawie. Następnie Robert Pytlos przedstawił rezultaty wprowadzenia w życie zarządzenia prezydenta miasta Gdańska w sprawie udostępniania gruntów gminnych pod rozpoznanie złóż bursztynu oraz dane na temat sprzedaży surowca bursztynowego w Polsce i za granicą na podstawie informacji uzyskanych od hurtowni działających na terenie Gdańska.
Członkowie rady, po krótkiej przerwie, wskazali główne kierunki działań w najbliższych miesiącach. Za priorytetowe uznano opracowanie apelu o zmiany prawne ułatwiające wydobycie bursztynu w Polsce oraz przygotowanie publikacji prezentującej sylwetki i dorobek członków rady oraz precyzyjnie definiującej, czym jest bursztyn. Będą również kontynuowane prace nad ujednoliceniem klasyfikacji bursztynu w regionie. Ponadto ustalono, że każdy z członków zgłosi swoje propozycje działań rady. Następnie prezydium rady rozpatrzy te wnioski, wybierze spośród nich najbardziej interesujące i przedłoży je prezydentowi miasta Gdańska jako projekty do realizacji w najbliższych miesiącach. Rada powołała także komisje: ds. strony internetowej oraz ds. konserwacji bursztynu. Kp
Poprzedni przewodniczący rady, Wiesław Gierłowski radzi, jak nią kierować nowo wybranemu szefowi – prof. Ryszardowi Szadziewskiemu
Prof. Ryszard Szadziewski odbiera od prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza akt powołania do Światowej Rady Bursztynu
16 autorytetów z Polski, Litwy, Ukrainy, Rosji, Niemiec i Kanady doradza prezydentowi Gdańska w sprawach bursztynu
Jubileuszowa Gala Mody i Bursztynu nie zaskoczyła niczym wyjątkowym. W Filharmonii na Ołowiance zobaczyliśmy siedem zróżnicowanych artystycznie propozycji. Największy aplauz widowni zdobył niezwykle dynamiczny pokaz zatytułowany “Uliczne Spotkania – 5th Avenue”, autorstwa Aleksandra Gliwińskiego (biżuteria) i Agnieszki Gruszki (ubrania)
Galę otworzył pokaz “Fire-play” Joanny Kotowicz-Buczyńskiej i Justyny Więcław. Jak na “grę ognia” przystało, nie zabrakło hiszpańskiego tańca, cygańskiej muzyki i ubrań pełnych brązów, czerwieni i błękitów zestawionych z dużymi bryłami bursztynu
Cztery pokazy debiutantów lub początkujących artystów i trzy prezentacje znanych projektantów biżuterii, takich jak Bożena Kamińska, Mariusz Gliwiński i Aleksander Gliwiński, którzy prezentują swoje kolekcje niemal co roku – wydaje się, że nie tego spodziewali się goście Gali Mody i Bursztynu jubileuszowych piętnastych targów Amberif 2008. Od kilku lat coraz wyraźniej widać, że organizatorzy nie mają pomysłu na rozwój tej prestiżowej imprezy. Co prawda, z roku na rok skracają czas trwania gali, ale to za mało jak na największe na świecie targi bursztynu.
Redakcja PJ już rok temu sygnalizowała konieczność gruntownych zmian w koncepcji targów Amberif i towarzyszących im imprez. Niestety niemal wszystkie postulaty, zawarte w artykule “Quo vadis Amberif?” (PJ nr 4/2007) do dziś pozostają aktualne, także te dotyczące gali. Mamy nadzieję, że fiasko tegorocznych pokazów podziała na organizatorów, ale także na całe bursztynnicze środowisko, jak kubeł zimnej wody.
Targi Amberif zasługują na wspaniałą Galę Mody i Bursztynu – dynamiczne pokazy najnowszych kolekcji biżuterii i ubrań, które będą budzić zainteresowanie nie tylko środowiska, ale przede wszystkim dziennikarzy, kupców i zwykłych klientów sklepów jubilerskich. Zastanówmy się nad koncepcją przyszłorocznej gali, wspominając tegoroczną jej edycję.
Pokaz “Perfect Day” autorstwa Darii Jankowiak-Byczkowskiej i Beaty Ruszkowskiej był adresowany do nowoczesnej bizneswoman
To był najlepszy pokaz tego wieczoru – DJ miksujący na żywo, taniec, śpiew, ruch i muzyka, to wszystko towarzyszyło prezentacji najnowszej kolekcji “Uliczne spotkania 5th Avenue” autorstwa Aleksandra Gliwińskiego i Agnieszki Gruszki
Galę Mody i Bursztynu poprowadziła Lidia Popiel – poradziła sobie z tym zadaniem jak na debiutantkę całkiem nieźle, szkoda tylko, że nie towarzyszył jej profesjonalny prezenter. Organizatorzy targów zapomnieli, że para prowadzących jest standardem podczas jubileuszowych imprez
Diana Bartnicka
Materiał powstał na podstawie protokołu komisji kontrolnej targów Amberif 2008
Na gdańskich targach bursztynu kupcy mogą mieć pewność zakupu autentycznego bursztynu bałtyckiego – taki ogólny wniosek wynika z działań kontrolnych komisji ekspertów i przedstawicieli organizacji zawodowych. Mimo pozytywnych wyników badań komisja zgłosiła jednak kilka zastrzeże.
Komisja wskazała na powszechny brak na figurkach rzeźbionych z bursztynu sygnatury autorskiej lub firmowej, co narusza tradycyjne zasady, jak i przepisy prawa o obrocie handlowym. Figurki – w przeciwieństwie do biżuterii oznaczonej cechami imiennymi lub naszyjników z etykietami – pozbawione są jakichkolwiek oznaczeń.
Niski poziom wiedzy o klasyfikacji kamieni
Komisja zwróciła również uwagę na fakt, że wśród osób obsługujących stoiska targowe bardzo rzadko spotyka się specjalistów znających zasady klasyfikacji kamieni jubilerskich z bursztynu, wskutek czego kupcy są wprowadzani w błąd w zakresie rozróżniania bursztynu naturalnego, jak i poprawianego. Należy rozważyć wprowadzenie obowiązku oznaczania wyrobów z bursztynu poprawianego termicznie lub nasycanego pigmentami.
Bursztyn prasowany nieoznaczony
Członkowie komisji zauważyli ponadto, że w niektórych stoiskach oferowano wyroby z prasowanego bursztynu nieoznaczone odpowiednimi etykietami. Po interwencji komisji brak ten uzupełniono. We wnioskach na przyszłość pod adresem Zarządu MTG SA znalazło się zalecenie wydrukowania jednolitych polsko-angielskich etykiet oznaczających bursztyn prasowany, które powinny być wystawcom tego rodzaju wyrobów wydawane przed urządzeniem stoisk. Wątpliwości komisji wzbudziła także jakość bursztynu barwionego metodami fizycznymi w stoisku firmy litewskiej Zumbrickasa. Próbki tego sztucznego zabarwienia nabyte w roku ubiegłym przez członków komisji całkowicie w tym czasie wyblakły.
Rygorystyczny regulamin
Przypomnijmy, że kilka lat temu zarząd Międzynarodowych Targów Gdańskich SA ustanowił rygorystyczny regulamin targów Amberif i Ambermart oraz dodatkowe przepisy porządkowe przewidujące w punkcie 12. następującą zasadę: “Na targach obowiązuje zakaz wystawiania imitacji i falsyfikatów bursztynu, a bursztyn prasowany musi być widocznie opisany i oznakowany w języku polskim i angielskim”. Za imitacje uznaje się wyroby z materiałów sztucznych lub syntetycznych, a także z surowych lub modyfikowanych termicznie kopali, naukowo określanych jako żywice subfosylne (młodsze niż 1 milion lat). Ponadto wystawcy muszą podpisać oświadczenie, które precyzuje wymogi w dziedzinie oznaczania innych niż bursztyn bałtycki żywic kopalnych (czyli starszych niż 1 milion lat), popularnie nazywanych bursztynami z określeniem geograficznym (np. dominikański, meksykański).
Komisja zwróciła uwagę na powszechny brak na figurkach rzeźbionych z bursztynu sygnatury autorskiej lub firmowej. Na zdjęciu jeden z nielicznych przykładów pozytywnych w stoisku gdańskiej firmy VNS
Jak działa komisja kontrolna?
Pięcioosobowa komisja ekspertów i przedstawicieli organizacji zawodowych prowadziła prace kontrolne przy wsparciu dr inż. Ewy Wagner-Wysieckiej z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej. Losowo lub wskutek wątpliwości zgłaszanych przez członków komisji, a także kupców i konkurentów pobierano do zbadania w drodze analizy spektralnej w poczerwieni (IRS) próbki wyrobów, które tego samego dnia były na Politechnice Gdańskiej oznaczane.
Z satysfakcją można stwierdzić, iż wszystkie wątpliwości zostały w toku analiz pomyślnie rozstrzygnięte. Komisja współdziałała także z Laboratorium Bursztynu Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników w rozpoznawaniu nowych rodzajów imitacji bursztynu i opisie ich cech charakterystycznych, a także w opracowaniu wzorcowych krzywych spektralnych tych substancji na Politechnice Gdańskiej.
Zbiory inkluzji typowych w Muzeum
Inkluzji UG
Dr Elżbieta Sontag przedstawiła zgromadzone w Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG zbiory okazów deskrypcyjnych, czyli typowych, na podstawie których opisywane są nowe dla nauki gatunki. Muzeum jest w posiadaniu 9 takich okazów. Bursztynnik Roku 2007 zaprezentowała także argumenty za pozostawieniem w niezmienionej formie brył bursztynu zawierających syninkluzje, czyli inkluzje nawet kilkunastu okazów flory i fauny, będące często jedynym dowodem jednoczesnego występowania różnych gatunków.
Jest bursztyn na Białorusi
Dr Maksym Bogdasarow omówił złoża bursztynu na Białorusi, ich pochodzenie oraz perspektywy wydobywcze, które jednak wydają się raczej odległe i niepewne pod względem ilościowym. Zasoby białoruskie koncentrują się w rejonie Polesia Brzeskiego i Prypeckiego oraz bagnistego obszaru Gatcza – Osowo niedaleko Kobrynia.
Dużym powodzeniem cieszyło się bursztynowe seminarium, zorganizowane ostatniego dnia targów Amberif 2008 pod patronatem Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników oraz Muzeum Ziemi PAN w Warszawie. Uczestnicy mogli zapoznać się z inkluzjami organicznymi oraz znaleziskami bursztynu i innych żywic kopalnych Europy. Podczas seminarium zaprezentowano sześć ciekawych prelekcji
Dzieło Drapikowskiego
w Jerozolimie
Wielkie brawa od zgromadzonych usłyszał znakomity gdański artysta Mariusz Drapikowski po prezentacji swojej koncepcji tryptyku i monstrancji do Kaplicy Najświętszego Sakramentu w Jerozolimie przy IV Stacji Drogi Krzyżowej. Warto wiedzieć, że III i IV Stację odbudowali po II wojnie światowej żołnierze armii generała Andersa. Motywem przewodnim realizacji nastawy ołtarzowej jest Apokalipsa wg św. Jana. Tryptyk “Niebiańska Jerozolima” ma skłaniać do zastanowienia, refleksji i modlitwy o pokój – podkreślał przesłanie swojej pracy artysta. Dzieło powstaje z różnych powierzchni metalowych – od złota po tytan, zawiera kryształy i wiele elementów bursztynowych. Całość poświęcić ma papież Benedykt XVI podczas swojej wizyty w Jerozolimie pod koniec tego roku.
Rzymska osada
w Pruszczu Gdańskim
Refleksje na temat rzymskiej osady handlowej, położonej na terenach obecnego Pruszcza Gdańskiego – i najprawdopodobniej powiązanej ze starożytnym szlakiem bursztynowym przedstawił Marcin Stąporek. Być może mamy tu do czynienia z trzecim dużym ośrodkiem handlu jantarem w rejonie Zatoki Gdańskiej i delty Wisły. Jeden odkryto w okolicach Malborka, drugi – na terenie Wysoczyzny Elbląskiej – stwierdził prelegent.
Bursztyn
we Włoszech
Prof. Eugenio Ragazzi przedstawił m.in. geografię złóż triasowych żywic w Dolomitach i górach Lessini w pobliżu Werony. Włoski “bursztyn” z tego okresu to małe okazy, głównie w kształcie kropli, do 10 mm długości. Znaleziono w nich skamieniałości glonów, pierwotniaków i grzybów, przypominających żyjące obecnie gatunki. Dalsze badania włoskich okazów żywic kopalnych, bodaj najstarszych z poznanych, mogą dostarczyć ważnych informacji o procesie dojrzewania bursztynu.
Wahania
podaży surowca
bursztynowego w ciągu
ostatnich 25 lat
Wiesław Gierłowski podzielił się z uczestnikami seminarium swoimi refleksjami na temat wahań podaży surowca bursztynowego w ostatnich 25 latach. Początkowy nadmiar surowca i narastanie zapasów przeistoczyły się po roku 2000 w okres niedostatków w zaopatrzeniu i radykalnego wzrostu cen. Autor skonstatował, że zaniedbania inwestycji w rozpoznawanie i wydobycie surowca, zła gospodarka w kopalniach w Rosji i na Ukrainie oraz ograniczenia administracyjne doprowadziły do uzależnienia od małej grupy monopolistów. Jego zdaniem dodatkowo sytuację może pogorszyć pojawienie się sprawnego przetwórstwa w Chinach.
Podczas prezentacji specjaliści z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową zwrócili uwagę na fakt, że Polska w skali globalnej zajmuje jedenaste miejsce jako producent i dziewiąte jako konsument srebrnej biżuterii. W tej sytuacji celem firm i instytucji, które zechcą zjednoczyć swoje działania w ramach klastra, powinno być wypromowanie bursztynu jako markowej biżuterii
Zdaniem specjalistów z IBnGR misją powstającego klastra winno być dostarczanie klientom wrażeń estetycznych, poczucia przynależności do wyjątkowej grupy oraz zapewnienie im bezpieczeństwa transakcji poprzez system certyfikacji jakości i autentyczności produktów. Pod dyskusję poddano między innymi propozycję stworzenia dwóch globalnych marek luksusowych. Prawo do używania jednej z nich przysługiwałoby na stałe producentom spełniającym określone wymagania jakościowe – wzorem mogą być kryteria “cut in Antwerp” w branży diamentowej czy “appelation controlle” w branży winiarskiej.
Drugą markę – wyższą luksusową – przyznawano by w drodze konkursu limitowanym seriom produktów o bardzo atrakcyjnym wzornictwie. Podczas prezentacji wskazano także na nowe systemy dystrybucji i sprzedaży oraz na konieczność współpracy klastra z instytucjami badawczymi – także w kwestii innowacyjności procesów technologicznych. Podstawową rolę powinien tu pełnić planowany Instytut Bursztynu.
Zwracano również uwagę na potrzebę szybkiego tworzenia giełdy bursztynu, która byłaby w stanie docelowo kontrolować powyżej 50 proc. światowego obrotu, co miałoby znaczenie zwłaszcza w kontekście konkurencyjnych działań podejmowanych na Ukrainie. Kp
Przedostatni dzień Amberifu upłynął pod znakiem seminariów zorganizowanych przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Jubilerskich. Jedno z nich było poświęcone szmaragdom. Interesujący wykład o tych kamieniach i ich pochodzeniu wygłosił Erwin Aelbrecht, gemmolog z Wysokiej Rady Diamentów (HRD).
Ostatnio do certyfikacji napływa bardzo dużo tych kamieni. Uczestnicy seminarium obejrzeli zdjęcia mikroskopowe struktur szmaragdów pochodzących z różnych miejsc na świecie i powstałych w wyniku nieco odmiennych procesów. Cenne okazały się obrazy strukturalne syntetycznych szmaragdów, produkowanych już na szeroką skalę, których rozpoznanie jest bardzo ważne dla wiarygodności jubilera. Db
Pierwszego dnia targów Amberif 2008 podpisano list intencyjny, dotyczący powstania Szlaku Bursztynowego i zgłoszenia go do Instytutu Europejskich Szlaków Kulturowych, mieszczącego się w Luksemburgu. List podpisali przedstawiciele władz samorządowych województwa, gmin, wyższych uczelni i instytucji turystycznych.
Będzie to 17. szlak w Europie i pierwszy w Polsce. Sygnatariusze listu podkreślali, że nadszedł czas łączenia sił w działaniach, wypromowania wartości, które mogą wyróżniać nasz region w oczach europejskich społeczności. Nasi pradziadowie na starożytnym szlaku bursztynowym budowali bogactwo i rozwój miast. Teraz w XXI wieku mamy nowe wyzwanie – skuteczne zagospodarowanie potencjału, jaki nieść będzie autostrada A1, zwana “Amber One” – współczesny szlak handlowy z południa Europy do Morza Bałtyckiego – podkreślali zgodnie sygnatariusze listu. Kp
Wśród sygnatariuszy listu znaleźli się Mariusz Gliwiński, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników (od prawej) oraz Janusz Wróbel burmistrz Pruszcza Gdańskiego
