Zanim zyskasz – zrozum

W jednym z wcześniejszych artykułów „Jak skutecznie odwieść od prawdziwego bogacenia się” napisałem, że należy rozpocząć powszechne propagowanie wiedzy o inwestowaniu w złoto i srebro. Skoro już zrozumieliśmy, czym jest złoto i srebro, oraz poznaliśmy podział złota i srebra od przemysłowego przez inwestycyjne aż po lokacyjne, uznane za jedyną niezaprzeczalnie prawdziwą wartość, to nadszedł czas, aby uzupełnić naszą wiedzę o zasadnicze kwestie wywodzące się z tej problematyki, a definiowane w większości jako zagadnienia natury prawnej.

Chodzi o: wolność i niezależność; prawo własności oraz prawo do posiadania własności; zagrożenia płynące ze strony systemu politycznego, finansowego oraz monetarnego względem długotrwałego budowania bogactwa. Trzeba też poznać różnicę między wartością a ceną oraz budowaniem bogactwa opartym na wartości, a nie na cenie, a także światowe, bezpieczne strefy geopolityczne, strefy wolnocłowe i składy celne. Zrozumienie tych podstawowych zagadnień pozwoli odpowiedzieć na pytanie, jak się znaleźć w otaczającym świecie globalnego zniewolenia. Wszyscy znają definicję wolności i wiedzą, że wolność to być nieskrępowanym, niezależnym względem kogoś czy czegoś, samostanowiącym o sobie, być przewidującym, roztropnym i wyciągać mądre wnioski z doświadczeń. Zdefiniujmy zatem, czym jest wolność finansowa w naszym rozumieniu: to brak zależności od jakichkolwiek okoliczności, w tym od sytuacji politycznej, gospodarczej i ekonomicznej, a także od systemu monetarnego.

Prawo własności w świetle prawa polskiego

W art.140 kodeksu cywilnego na temat prawa własności możemy przeczytać: „W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno- gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą”. Jak to jednak rozumieć? Otóż prawo własności to pewnego rodzaju stosunek między osobą a rzeczą, który polega na wyłączności posiadania, użytkowania i rozporządzania tą rzeczą. Skąd możemy wiedzieć, że taki wyłączny rodzaj stosunku między osobą a rzeczą zachodzi w naszym wypadku? Skąd dowiadujemy się, że mamy prawo do posiadania własności? Bycia właścicielem? Artykuł 64 Konstytucji RP stwierdza w ust. 1: „Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia”. Znaczy to, że każdy ma prawo do bycia właścicielem i posiadania rzeczy będących jego własnością. C

zy i kiedy ten stan rzeczy może się zmienić? Otóż ta sama Konstytucja RP art. 21 ust. 2 podaje: „Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem”. Zachodzi tu wyraźna sprzeczność względem wcześniejszego zapisu, gdyż wystarczy uzasadnić działania celami społecznymi i dać jakieś odszkodowanie, by właściciela można było wywłaszczyć, pozbawiając go rzeczy, która była jego własnością.

Zmiany na rynku

Zwracam uwagę, że nie rozpatrujemy wariantów zachowania właściciela, ale jedynie stwierdzamy fakty. Jednak ze względu na wydarzenia, których działanie miało charakter nieoczekiwanego czynnika, musimy podkreślić, że w ostatnich 100 latach sześciokrotnie wymieniano, zmieniano czy denominowano walutę w Polsce, za każdym razem ze stratą dla społeczeństwa. Zarazem w niecałe 50 lat dwukrotnie zmieniono ustrój polityczny i system prawny w Polsce, 25 lat wystarczyło, byśmy zrozumieli i poznali złe mechanizmy prywatyzacyjne przyjęte podczas transformacji ustrojowej, które kosztowały nas wyzbycie się rodzimego przemysłu, oddanie w obce ręce złóż surowców i suwerenności, a 10 lat by ocenić wyniki kryzysu systemu bankowego (a idąc dalej – finansowego świata) i poznać za przykładem Grecji, Włoch, Hiszpanii, Portugalii czy Polski testowane, a następnie przygotowywane w ramach pakietu dyrektyw mechanizmy wywłaszczeniowe przyjęte przez Europejski Bank Centralny względem członków wspólnoty, a tłumaczone wyższością celi społecznych.

Czy to wystarczy, by zrozumieć zagrożenia dla prawa posiadania, niezależności i wolności jednostki płynące ze strony systemu politycznego, finansowego oraz monetarnego względem długoterminowego budowania majątku? Dla mnie osobiście tak, czy dla wszystkich? Dla niedowiarków zawsze będzie za mało. 29 września 2014 r. Alan Greenspan w artykule pod tytułem „Złota zasada. Dlaczego Pekin kupuje” napisał: „Przez ponad dwa tysiąclecia złoto było praktycznie niekwestionowanym środkiem płatniczym. Nigdy nie wymagało gwarancji kredytowych trzeciej strony. (…) Dzisiaj akceptowalność fiducjarnego (papierowego) pieniądza – waluty niezabezpieczonej aktywem o wartości wewnętrznej – spoczywa na gwarancjach kredytowych suwerennych narodów obdarzonych efektywną siłą nakładania podatków. Gwarancji, która w warunkach kryzysowych nie zawsze może się równać z uniwersalną akceptowalnością złota”. Wcześniej w roku 1966 pisał tak: „Polityka finansowa państwa opiekuńczego wymaga, aby właściciele majątku nie mieli się czym bronić. To jest nikczemny sekret tyrad orędowników państwa opiekuńczego przeciwko złotu.

Wydawanie przez rząd pożyczonych pieniędzy jest prostym schematem konfiskaty majątku. Złoto stoi na przeszkodzie tego podstępnego procesu. Stoi na straży prawa własności”. Potomek twórców systemu Baron Jacob Rothschild w liście z sierpnia 2016 roku do akcjonariuszy funduszu, którym zarządza, stwierdził, że „w czasach kiedy banki centralne przeprowadzają największy w swojej historii eksperyment w postaci ujemnych stóp procentowych, którego konsekwencji nikt dzisiaj nie potrafi przewidzieć, głównym wyzwaniem inwestorów jest zachowanie wartości ich aktywów”. Osobiście dodałbym, że powinno to być motto każdego inwestora, a szczególnie osoby budującej długoterminowo majątek, która nie jest zdolna zaakceptować w tym okresie żadnych zmian szczególnie nieoczekiwanych, a nawet tych popartych wyjątkowymi racjami jak cele społeczne. Dlaczego? Bo nigdy nie osiągnie zamierzonego celu? Właśnie tak! Jak w takiej sytuacji sobie z tym radzić? Należy się zastanowić, jak przenieść w czasie gromadzoną wartość bez jej uszczuplenia. Czy jednak prawidłowo rozumiemy, czym jest wartość, a czym cena? Przytoczę tu słowa jednego z najbogatszych ludzi świata, legendarnego inwestora Warrena Buffetta, który tak to rozróżnia: „Cena jest tym, ile płacisz, a wartość to to, co dostaniesz, nieważne, czy mówimy o akcjach czy o skarpetkach”.

Zabezp ieczenie w złocie

Wnioski płynące z takiej analizy są jednoznaczne: majątek, który budowany jest przecież latami, powinien być zabezpieczany w złocie, gdyż tylko ono dzięki posiadaniu skumulowanej wewnętrznej wartości nawet w okresach pożogi wojennej zachowuje swoją wartość i przenosi ją w czasie, zabezpiecza stan posiadania w nieoczekiwanych okresach gwałtownych zmian politycznych, gospodarczych czy monetarnych, daje bezpieczeństwo. Tylko ono nie pozwala zubożeć najmożniejszym tego świata, stanowiąc największą część ich majątku, gdy my tymczasem hołdujemy fiducjarnej (papierowej) walucie, stworzonej przez system finansowy do wywłaszczenia nas z posiadanych wartości poprzez inflację.

Skoro jednak system poprzez zmiany prawa i przy posiadaniu całego aparatu kontroli i przymusu może nas w każdej chwili wywłaszczyć z tego, co posiadamy, to jak twórcy tego systemu zabezpieczyli się, by ich to nie spotkało? To proste: powstały bezpieczne strefy geopolityczne, strefy wolnocłowe i składy celne, gdzie największy gromadzony majątek znajduje dla siebie bezpieczną i poufną przystań. Aby tworzyć przestrzeń dla obrotu, składowania, przechowywania, ale też dla zabezpieczenia już zakupionych bądź dopiero przeznaczonych do sprzedaży towarów, właściwie od zawsze tworzono specjalne wydzielone obszary, strefy, składy czy po prostu targowiska. Z czasem, gdy wprowadzono cła dla towarów, powołano również strefy wolnocłowe/bezcłowe, wolne obszary celne oraz składy celne. Strefy te wyodrębnione na obszarach państw w obrębie lotnisk, portów, ale również specjalnych stref ekonomicznych, kierują się własnymi prawami, wykorzystując kodeksy celne.

Miejsca te znajdują się pod ścisłym dozorem celnym i są zatwierdzane przez organy celne, a nie finansowe. Jakie korzyści to daje? Ogromne. Otóż skład wolnocłowy przyrównuje się do wolnego obszaru celnego, który jest wydzielonym (najczęściej ogrodzonym) terenem, ale może też być pomieszczeniem (np. skarbcem) w obszarze celnym strefy wolnocłowej. Miejsca te podlegają też wyjątkowo ścisłej kontroli przez służby celne oraz ochronie i obronie ze strony organów państwa, na którego terytorium się znajdują. Procedura (reżim) składu celnego pozwala na składowanie w składzie celnym towarów, które w czasie tego składowania są dodatkowo ubezpieczone, nie podlegają należnościom celnym przywozowym ani środkom polityki handlowej, m.in. przepisom podatkowym. Co więcej, na składowanych towarach możliwe jest dokonywanie normalnych czynności, takich jak przepakowywanie, konfekcjonowanie, etykietowanie, co przynosi dodatkowe korzyści.

Czesław Dec – niezależny przedsiębiorca związany z polskim rynkiem kapitałowym od początku jego powstania w 1990 r. Jeden z pierwszych Polaków z tytułem Certyfikowanego Eksperta ds. Metali Szlachetnych nadanym przez europejskiego i globalnego lidera w handlu metalami szlachetnymi firmę Auvesta Edelmetalle AG z Holzkirchen, Niemcy. Współzałożyciel Polskiego Instytutu Prawdziwych Wartości Valores Veri. Specjalizuje się w inwestycjach w białe metale szlachetne oraz surowce strategiczne. www.decipartnerzy.pl; www.wschodniecentrumzlota.pl

List do redakcji

Szanowna Redakcjo, z dużym zdziwieniem przeczytałem artykuł „Zofia i Witold Kozubscy laureatami Prezentacji 2015” zamieszczony w „Polskim Jubilerze” nr 6/2015.

Cieszy mnie oczywiście fakt opublikowania informacji o konkursie i jego laureatach, dziwią natomiast zarzuty pod adresem jury. Tym bardziej, że w tym artykule zostaliśmy z nimi skonfrontowani po raz pierwszy. O ile mi wiadomo, żaden przedstawiciel środowiska złotników ani też odwiedzających targi – jak pisze autorka „skonfudowanych tegorocznym konkursem” – nie porozmawiał na ten temat z żadnym z członków jury. Nie zrobiła tego nawet sama autorka artykułu, by poznać przyczyny, „które skłoniły komisję do odrzucenia prac” (łamiąc zresztą podstawową zasadę dziennikarską, jaką jest umożliwienie drugiej stronie ustosunkowania się w tym samym artykule do stawianych zarzutów czy wątpliwości). Parafrazując autorkę: Nic. Zero pytań. Uzasadnienie wyboru prac można było usłyszeć – nawet bez pytania – podczas wernisażu wystawy Cyrk drugiego dnia targów Złoto Srebro Czas. Wbrew przekonaniu autorki, była to wystawa prac nagrodzonych, wyróżnionych i zakwalifikowanych do wystawy. My, członkowie jury, zostaliśmy zaproszeni przez organizatora do oceny przysłanych prac, a uczestnicy przysyłający je zgodzili się na warunki konkursu. Spełniliśmy swoją regulaminową rolę: dokonaliśmy wyboru prac, przyznaliśmy nagrody i wyróżnienia, jak również umotywowaliśmy pisemnie swój werdykt. Wielu autorów podobnie podeszło do tematu konkursu, co zaowocowało podobnymi rozwiązaniami co do formy plastycznej czy treści. Jury dokonało selekcji prac prezentowanych na wystawie, bowiem zgodnie podjęliśmy decyzję, że – chcąc czytelnie zaprezentować różne aspekty tego tematu – do nagród i wystawy wybierzemy prace autorów możliwie rożnie go interpretujących. Nieprawdą jest, że zawsze w tym konkursie prezentowane były wszystkie prace, bowiem zawsze jury dokonywało mniejszej lub większej selekcji prac. Chciałbym przypomnieć autorce, że Prezentacje od kilku lat są konkursem tematycznym. Sprowadzanie go jedynie do funkcji wystawy służącej jako „rokroczna obserwacja pracy najwybitniejszych polskich złotników”, która „pozwalała na zauważanie trendów, sposobów pracy, źródeł inspiracji, a wreszcie podpatrzenia samego procesu twórczego” – czego domaga się od jury autorka – nie znajduje odzwierciedlenia w regulaminie, który stanowił formalną podstawę naszej pracy. O pomyśle z Salonem Odrzuconych można oczywiście dyskutować, ale potrzebna jest zgoda uczestników czy zmiana formuły konkursu. Warto też zastanowić się, jaka jest wtedy rola fachowego jury, skoro publiczność sama może zobaczyć i ocenić prace wedle własnych kryteriów. Być może postulaty autorki staną się przyczynkiem do dyskusji o formule konkursu Prezentacje (a być może także i innych konkursów) – jeśli zostaną uwzględnione w regulaminie przez organizatorów, będzie można żądać ich egzekwowania od każdego kolejnego składu jury. Mam nadzieję, że udało mi się wyjaśnić powody takich a nie innych decyzji jury Konkursu Biżuterii Artystycznej Prezentacje 2015. Gdyby jednak pojawiły się pytania i wątpliwości, pozostaję do dyspozycji, licząc na rzetelny artykuł bazujący na faktach i wiedzy pozyskanej również z rozmów przeprowadzonych z członkami jury.

Andrzej Boss
przewodniczący jury Prezentacje 2015

To dopiero początek

Dziewiątka to nowopowstała grupa zajmująca się projektowaniem i tworzeniem biżuterii. W skład grupy wchodzi dziewięć projektantek: Edyta Andrejczyk, Beata Ciesielska, Elżbieta Kurkiewicz, Małgorzata Podleśna-Zdunek, Waleria Ługowska, Aleksandra Rybak, Ewa Chmielewska-Manaj, Marta Gronowska i Katarzyna Zięba. Członkinie grupy poznały się na łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego, gdzie wspólnie studiowały na kierunku Projektowanie Biżuterii (roczne studia podyplomowe w latach 2012-2013).

Okres studiów dla jednych z nas był kontynuacją od lat uprawianej pasji, dla innych początkiem przygody z biżuterią.To był czas nie tylko ciężkiej pracy, ale też możliwość konfrontacji, sprawdzania własnych umiejętności, artystycznych analiz i nie kończących się rozmów o roli i znaczeniu biżuterii w dzisiejszym świecie. Dzięki wykładowcom, m.in. Oldze Podfilipskiej-Krysińskiej, Jarosławowi Kolcowi i Magdzie Kacperskiej, którzy mieli błysk w oczach i umiejętność przekazywania swojej wiedzy, wiedziałyśmy, że spotkałyśmy się we właściwym miejscu i czasie. Każda z nas wniosła do grupy inną energię, umiejętności i zdolności. Jesteśmy w różnym wieku, ale dzięki temu uczymy się od siebie wzajemnie, młodsze korzystają z wiedzy i doświadczenia starszych, a starsze nasiąkają entuzjazmem i energią młodszych koleżanek, które są motorem napędowym grupy. Dzięki tej synergii i ogromnemu wsparciu przede wszystkim dr. Jarosława Kolca i prof. Andrzeja Szadkowskiego, miały miejsce dwie wystawy grupy: pierwsza na Międzynarodowych Targach Amberif w Gdańsku w marcu tego roku, a druga w kwietniu w Galerii Otwartej w Sandomierzu. – Stylistycznie biżuteria naszej grupy nie jest spójna. Nie tworzymy postulatów i nie zamierzamy na siebie wzajemnie na tym polu wpływać. Każda z nas ma inne upodobania i fascynacje: Ola, która jest z zawodu rzeźbiarką, bawi się kinetyką, Ela lubi duże geometryczne formy, a Kasia, wykładowca w Szkole Wyższej Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu, tworzy biżuterię z metali szlachetnych inspirowaną.

Strzał w kolano

W odpowiedzi na artykuł „Czy z mapy polskich muzeów zniknie jedyne muzeum złotnictwa?”

W poprzednim numerze Polskiego Jubilera ukazał się wywiad z panem Michałem Gradowskim pt. „Czy z mapy polskich muzeów zniknie jedyne muzeum złotnictwa?”. Dowiadujemy się z niego o historii Muzeum Sztuki Złotniczej, jego dzisiejszych niepewnych losach i zupełnie niewiadomej przyszłości. Pan Michał Gradowski w sposób jakże charakterystyczny dla siebie przedstawia fakty spokojnie, wyważonym tonem. Jego charakter nie pozwala na skargę. Bo to, co się w ostatnim czasie dzieje, należy rozpatrywać również w kategorii niesprawiedliwości i ludzkiej złej woli. Podstawowym problemem podnoszonym we wspomnianym artykule są plany zmiany nazwy Muzeum Sztuki Złotniczej w imię zupełnie niejasnych celów.

Michał Gradowski jest człowiekiem, który nawet nie wspomniał w wywiadzie o błędach swoich wieloletnich przyjaciół. To nie leży w jego charakterze. Rozumiem jego wybór. Jednak nie mogę przemilczeć kilku istotnych faktów, bo pośrednio przyczyniłem się – ja oraz wielu moich przyjaciół, kolegów i znajomych ze Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych – do dzisiejszego przykrego stanu rzeczy. Ale może po kolei.

Zmiany w statucie Muzeum Nadwiślańskiego

Mniej więcej półtora roku temu historycy sztuki oraz środowisko związane ze złotnictwem zostało zbulwersowane faktem proponowanych zmian w statucie Muzeum Nadwiślańskiego, a mających na celu zmianę nazwy i rangi Muzeum Sztuki Złotniczej. Do Kazimierza posypały się liczne protesty ze strony największych autorytetów związanych z historią sztuki, muzealnictwem i złotnictwem. Swoje krytyczne zdanie przekazało również Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. „Logika” argumentów nowej dyrekcji Muzeum Nadwiślańskiego budziła zdziwienie i niedowierzanie. Bardzo szybko środowisko zrozumiało i zinterpretowało te działania. Otóż kończyła się budowa nowej siedziby Muzeum Sztuki Złotniczej. W pierwotnych planach miało to być miejsce dla stałej kolekcji dawnej i współczesnej sztuki złotniczej, warsztatów konserwatorskich, złotniczej biblioteki i czytelni naukowej, magazynów, pomieszczeń technicznych i biurowych oddziału Muzeum Sztuki Złotniczej, pokoi dla licznie przybywających tu gości, wykładowców i artystów (wynajmowanie dla nich pomieszczeń to dodatkowy koszt prowadzenia działalności Muzeum Nadwiślańskiego). Nowa dyrekcja postanowiła, że tak piękny i nowy budynek nie może służyć wyłącznie jako siedziba jednego oddziału i miejsce wystaw czasowych pozostałych oddziałów Muzeum Nadwiślańskiego. II piętro to piękne miejsce dla administracji, księgowości, poczekalni, z gabinetu dyrekcji mógłby rozciągać się tak piękny widok! Bo jakże to tak? Dyrekcja ma zostać w drewnianym zabytkowym budynku w pewnym oddaleniu od rynku? Decyzja o zmianie przeznaczenia nowej budowli zapadła. Tu ma być nowa siedziba Muzeum Nadwiślańskiego. Tylko jak to by wyglądało, gdyby na jednej ścianie widniały dwa napisy „muzeum”? Proste – będzie jedno, zaś z drugiego zrobi się „oddział złotnictwa”. A że znacząco obniży się ranga zbiorów, naruszy się intencje darczyńców i literę zawartej z nimi umowy – to nie jest ważne. Przecież administracja nie po to jest, aby ułatwiać opracowywanie i udostępnianie zbiorów muzealnych. Administracja jest po to, aby je godnie (!) reprezentować, a za swój trud być godziwie wynagradzana! Więc nadszedł czas na budowę marki Muzeum Nadwiślańskiego bez względu na koszty. Deprecjacja zbiorów budowanych od 35 lat ma się do tego przyczynić… Ot, myślenie w Kazimierzu. Liczne przykłady i praktyka innych muzeów, w tym Muzeum Narodowego, są nieistotne. Zaś budżet Muzeum Nadwiślańskiego trzeba przeznaczyć na nowe etaty, nie zaś na konserwacje i powiększanie zbiorów. Ech, a miało być lepiej… Zastanawia mnie siła oporu, z jaką dyrekcja odrzucała wszelkie interwencje i monity w tej sprawie. Czy aby wszyscy się mylili, zaś rację miała jedna osoba? I proszę nie podawać argumentu, że zmiany w statucie są zatwierdzane przez kolejne szczeble gremiów, do których należy mądra opieka nad zbiorami, ich rozwojem i ochroną. Ten temat nie jest przedmiotem tego artykułu, może napisze o tym ktoś inny.

Rozłam w środowisku

Wróćmy zatem do istoty problemu. Otóż wśród licznych i niezawodnych przyjaciół było również Stowarzyszenie Twórców Form Złotniczych. Od czasu jego powstania Muzeum Sztuki Złotniczej oraz Michał Gradowski i Aniela Ryndziewicz jako kierownik oddziału byli naszymi członkami honorowymi. Zawsze życzliwi, zawsze obecni na zjazdach STFZ i wernisażach, wspólnie planujący czas, jaki nastanie po zakończeniu budowy nowej siedziby Muzeum Sztuki Złotniczej. Opór pana Michała Gradowskiego przed deprecjacją jego kilkudziesięcioletniej honorowej (!) pracy był oczywisty. I jako naukowca, i jako osoby światłej, i jako osoby prywatnej. Całe środowisko, w tym STFZ, wsparło jego starania i działania, aby z tej nieszczęsnej decyzji o zmianie nazwy dyrekcja się wycofała. Bo wszyscy bez wyjątku darzyli go zaufaniem, sympatią i szacunkiem, szanowali argumenty i racje. Cóż, do czasu… Wyłom w tak jednolitym stanowisku osób i instytucji spoza Kazimierza był dyrekcji Muzeum Nadwiślańskiego bardzo potrzebny. Udało się. Podczas otwarcia nowej siedziby Muzeum Nadwiślańskiego doszło do pierwszego spotkania delegacji Zarządu i Rady Programowej STFZ z dyrekcją. Potem nastąpiły kolejne. W ich wyniku władze STFZ postanowiły zmienić stanowisko i wycofać wsparcie dla inicjatywy Michała Gradowskiego. Mimo spotkania, do jakiego doszło między ZiRP STFZ i panem Michałem w jego mieszkaniu, a mającym na celu wyjaśnienie wzajemnych relacji, do zbliżenia stanowisk nie doszło. Za obietnicę nawiązania współpracy podczas organizacji Nocy Muzeów i obchodów 25-lecia istnienia STFZ została praktycznie zerwana współpraca z oddziałem Muzeum Sztuki Złotniczej, zaś nawiązana nowa – z dyrekcją Muzeum Nadwiślańskiego. Która – na marginesie – o sztuce złotniczej ma znacznie mniejszą wiedzę. Cóż, Muzeum Nadwiślańskie ma 7 oddziałów, nic to dziwnego. Ot, taki deal w imieniu członków STFZ: wystawy za poparcie. ZiRP argumentują, że nawiązanie współpracy z pominięciem Muzeum Sztuki Złotniczej przyczyni się do lepszej promocji biżuterii, sztuki złotniczej i członków STFZ. Zadziwiająca teza. Ja jednak uważam, że organizacja jednej lub kilku akcji lub wystaw ma niewspółmiernie mniejsze niż stworzenie „stałej kolekcji współczesnej sztuki złotniczej w Muzeum Sztuki Złotniczej”. Poza tym – czy wystawy STFZ pod szyldem STFZ nie wyglądałyby poważniej? Zorganizowałem kilkadziesiąt wystaw w Warszawie, Sandomierzu i kilku innych miastach w Polsce. Wiem, że fakt medialny dotyczący wystawy przemija bardzo szybko. I jeżeli nie zostanie po wystawie dokumentacja w postaci katalogu – po niedługim czasie nawet sami uczestnicy mają problem w odtworzeniu o niej informacji. Naprawdę! Zaproponuję krótki test: gdzie była pokazywana wystawa STFZ Nasz Bursztyn? A gdzie STFZ.Eko? A najświeższy news: czyje prace były pokazywane podczas ostatniej Nocy Muzeów w Kazimierzu? No właśnie… Gdzie zatem szukać wiadomości, materiałów źródłowych, prac i zdjęć, które już newsem nie są? Intuicyjnie – w Muzeum Sztuki Złotniczej. Kto będzie ich szukał w Muzeum Nadwiślańskim? Przecież tu raczej będziemy szukać malarstwa, kultury żydowskiej, historii i literatury, zabytków przyrodniczych związanych z dorzeczem Wisły. Kiedy Muzeum Nadwiślańskie zacznie kojarzyć się ze złotnictwem? Miną lata, jeżeli w ogóle to nastąpi. I przy okazji krótka dygresja. W Galerii Otwartej w Sandomierzu często pytamy gości, z czym kojarzą im się nazwy Muzeum Sztuki Złotniczej i Muzeum Nadwiślańskie. Otóż większość gości, którzy w ogóle słyszeli nazwę Muzeum Sztuki Złotniczej, umieszcza ją bezbłędnie w Kazimierzu Dolnym. Bardzo rzadkie są odpowiedzi, że w Warszawie, Krakowie, Malborku lub Gdańsku. A jak wyglądają odpowiedzi dotyczące Muzeum Nadwiślańskiego? Jest umiejscawiane w Płocku (najczęściej!), Toruniu, Bydgoszczy, Sandomierzu (!) i – rzadko – w Kazimierzu Dolnym. Tej ostatniej odpowiedzi udzielają najczęściej ci, którzy odwiedzili Kazimierz chwilę wcześniej. Cóż z tego wynika? Pewnie powinni odpowiedzieć na to specjaliści od promocji. Ja uważam, że działania marketingowe są Muzeum Nadwiślańskiemu potrzebne. Ale czy potrzebna jest zmiana nazwy oddziału Muzeum Sztuki Złotniczej? Nie!

Władze przychodzą i odchodzą

Michał Gradowski postąpił jak człowiek honoru. Skoro grono przyjaciół zawiodło, wycofał się. Na ostatnim zjeździe zrezygnował z członkostwa honorowego STFZ. Z pewnością pozostał żal i zawód. Przyczyniłem się do tego również ja, bo może za cicho (a na pewno nieskutecznie) protestowałem przeciw takiej decyzji. I protestuję nadal. Dziś wyłącznie jako jeden z ponad stu kilkudziesięciu członków STFZ. Wiem, że wiele koleżanek i kolegów ma podobne zdanie. Ale nikt was nie usłyszy, jeżeli go nie wyrazicie głośno. Myślę, że dla pana Michała warto. I na zakończenie – również zastanawiałem się, czy warto być nadal członkiem STFZ. Otóż – tak! Członkowie STFZ to grupa jakże wspaniałych i ciekawych ludzi, prawdziwych indywidualności, zdolnych artystów, obiecujących projektantów, największa reprezentacja środowisk twórczych zaangażowanych w działania złotnicze. STFZ to nie kilka osób, które (moim zdaniem) pewnie w większości bez złej woli, ale podjęły błędną decyzję. Nie każdy ma wizję przyszłości i świadomość konieczności działań jak pan Michał Gradowski. Nie każdy rozumie rangę istniejących i powstających kolekcji jak pani Aniela Ryndziewicz. Niektórzy myślą krócej, doraźnie, być może i ambicjonalnie broniąc swoich racji. I w administracji, i u nas. Zarząd i Rada Programowa STFZ podjęła decyzję nie bacząc na to, w jakim świetle postawili nas, swoich członków, wobec innych grup zaangażowanych w rozwój złotnictwa. Władze przychodzą i odchodzą, oceniają je i wybierają je członkowie Stowarzyszenia. Podobnie dyrekcje muzeów. Dziś są, jutro być może będą inne. Zaś praca na rzecz środowiska zostaje, kolekcje mają szansę rozwoju, wspólne pozytywne działania chronią kulturę i ludzi, którzy się jej oddali. Zatem – musimy przeczekać złe czasy. Wierzę, że Muzeum Sztuki Złotniczej przetrwa lub powróci, bo to jest słuszne, racjonalne i mądre.

PS. Podkreślam, że wypowiadam się wyłącznie w swoim własnym imieniu, nie roszcząc sobie prawa reprezentowania jakiejkolwiek grupy (choć innych słucham uważnie). Z ostatniej chwili: Nie tylko środowisko złotnicze ma problemy z obecną dyrekcją Muzeum Nadwiślańskiego. Okazało się, że związki zawodowe, do których należy znaczna większość pracowników muzeum, weszły w spór zbiorowy z dyrekcją. Budynki Muzeum Nadwiślańskiego zostały oflagowane. Cóż, dyrekcje przychodzą i odchodzą…

Mariusz Pajączkowski, członek STFZ od roku 1991, w latach 1997- 2011 członek zarządu, w latach 2011-2013 członek rady programowej. W latach 1998-2009 administrator strony internetowej www.stfz.art.pl. Współorganizator ponad 80 wystaw promujących biżuterię autorską i sztukę złotniczą. Od roku 2010 prowadzi autorską Galerię Otwartą w Sandomierzu. Śródtytuły pochodzą od redakcji