Projektanci biżuterii, starając się wprowadzić na rynek niekonwencjonalną biżuterię, coraz częściej sięgają po nowoczesne technologie. Jednym z nowych sposobów na zaistnienie na rynku jest wprowadzenie kolekcji biżuterii stworzonej przy pomocy drukarek 3D.
Biżuteria 3D jest zjawiskiem nowym i dlatego też cieszy się zainteresowaniem wśród kupujących. Nie można jednak zapominać, że mimo zaawansowanej technologii, w Polsce nie drukuje się biżuterii wykonanej z metali szlachetnych. Najczęściej mamy do czynienia z biżuterią plastikową. Jednak projektanci biżuterii wykorzystują drukarki 3D do stworzenia woskowych wzorów, które znacznie ułatwiają pracę w pracowni złotniczej.
Potencjał rynkowy
Specjaliści prognozują, że w najbliższym czasie mimo rosnącej popularności drukarek 3D nie zdominują one rynku biżuterii. – Biżuterię z tworzywa można już wydrukować, ale nie jest to na razie istotny potencjał rynkowy, natomiast metale szlachetne nie mogą być zastąpione w druku 3D niczym, dlatego biżuteria w druku 3D nie jest zagrożeniem dla tradycyjnych metod odlewniczych – mówi Mikołaj Bator, prezes firmy Mode. – Za to druk 3D odgrywa obecnie dużą rolę w projektowaniu i tworzeniu modeli odlewniczych.
Jest to mocno rosnący rynek urządzeń z nieograniczonymi możliwościami dla przemysłu jubilerskiego – dodaje. Jak podkreślają specjaliści, sprzedaż drukarek 3D w ostatnim czasie rośnie. Branża jubilerska wykorzystuje drukarki do „ułatwienia” swojej codziennej pracy. Decydują się więc na zakup specjalistycznego sprzętu.
– Precyzyjna i wydajna drukarka to koszt około 60 tys. złotych – mówi Mikołaj Bator. – Tańsze modele mogą być mniej precyzyjne przy skomplikowanym druku lub drukować mniejsze ilości jednorazowo – dodaje. I mimo wysokich kosztów coraz więcej producentów biżuterii decyduje się na zakup nowoczesnych drukarek.
Twórcy biżuterii podkreślają, że drukarki 3D znacznie ułatwiają pracę, a wydatek na ich zakup dość szybko się zwraca. Nie można jednak zapominać, że drukarka musi być kompatybilna z oprogramowaniem komputerowym do projektowania 3D. Jednak w czasach, gdy klientom zależy na indywidualnym projektowaniu biżuterii, posiadanie oprogramowania komputerowego wydaje się niezbędne. W branży jubilerskiej najlepiej sprawdzają się drukarki, które drukują woskowy pierwowzór wyrobu. – Obecnie pojawia się coraz więcej modeli drukarek, ale ich cena z reguły determinuje jakość – mówi Mikołaj Bator.
– Druk w filamencie ostatnio zastępuje druk w specjalnym wosku, który jest bardziej efektywny czasowo – dodaje. Dlatego też decydując się na zakup drukarki, która ma służyć w produkcji biżuterii, należy wybierać te tworzące w filamencie. Zaletą tego rodzaju sprzętu jest możliwość stosunkowo szybkiego wydrukowania modeli biżuterii. Podkreślenia wymaga fakt, że część młodych twórców sprzedaje produkty zaprojektowane i wydrukowane na drukarkach 3D. Sprzedawanie wydrukowanych obiektów jest możliwe, ponieważ dzięki nowoczesnym technologiom nie są „plastikowe” w odczuciu. Wydrukowaną biżuterię można kolorować i szlifować.
Sposób działania
Drukarki 3D nie wymagają od ich użytkowników specjalistycznej wiedzy. Należy wybrać obiekt i rozpocząć drukowanie. – Drukarka odtwarza model 3D zaprojektowany jako chmura punktów, budując warstwami kolejne poziomy obiektu – mówi Mikołaj Bator. – Na końcu wydruk utwardza się w specjalnym roztworze – dodaje. Aby korzystać z drukarki, należy posiadać odpowiedni filament. Użytkownicy drukarek 3D do produkcji wzorów biżuterii najczęściej wykorzystują tworzywa ABS oraz PLA . ABS, czyli akrylonitrylo-butadieno-styren to materiał wykorzystywany nie tylko do produkcji biżuterii, ale także obudów aparatury elektronicznej, sprzętu AGD czy klocków Lego. Podczas drukowania modelu przy użyciu ABS, materiał jest topiony i wytłaczany za pomocą rozgrzanej dyszy drukarki, a następnie rozprowadzany warstwa po warstwie.
Model jest drukowany od dołu do góry, co tworzy kolejne warstwy, które twardnieją, tworząc gotowy przedmiot. PLA , czyli kwas mlekowy ma podobne właściwości do ABS, ale jest bardziej kruchy. PLA i ABS sprzedawane są na kilogramy w szpulach i kosztują około 60 złotych za kilogram materiału. Użytkownicy podkreślają, że wykorzystanie PLA w produkcji biżuterii jest łatwiejsze i wygodniejsze niż ABS, gdyż drukuje się nim znacznie szybciej. Jednym z lepszych, ale także droższych filamentów, jest Laybrick. Jest to materiał przypominający wyglądem piaskowiec. W rzeczywistości zawiera on kamienny proszek. Doskonale nadaje się do druku makiet, biżuterii oraz rzeźb. W odróżnieniu od materiałów do druku 3D w technologii FDM, takich jak ABS czy PLA , nie sprawia wrażenia tworzywa sztucznego. Co więcej, drukowane warstwy są niemal niewidoczne, gdyż maskuje je chropowatość powierzchni. Cena opakowania Laybrick w sklepie wynosi około 100 złotych za 250 gramów. Na polskim rynku filamentów wykorzystywany do produkcji biżuterii pojawił się także produkt LayWoo-d3. Jest to materiał drewnopodobny. Jest połączeniem przetworzonego drewna i spoiwa polimerowego. Wydrukowane obiekty nie kurczą się i nadają się do wiercenia i cięcia podobnie jak drewno. Wydrukowany obiekt ma bardzo podobne właściwości do drewna, wyglądając i pachnąc tak, jakby było z niego wyrzeźbione. Za 250 gramów LayWoo-d3 należy zapłacić 100 złotych.
