Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach podatku liniowego lub podatku progresywnego borykali się dotychczas z koniecznością zapłaty tzw. podwójnej zaliczki na podatek dochodowy.
Zmiany w prawie podatkowym spowodowały, że przedsiębiorcy są zmuszeni do wpłaty zaliczki do 20 dnia każdego miesiąca.
Sposoby rozliczenia
Od roku 2012, zgodnie z aktualną treścią dyspozycji art. 44 ust. 6, zaliczki miesięczne od dochodów osiąganych m.in. z działalności gospodarczej, wpłaca się do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczki kwartalne podatnicy są zobowiązani wpłacać do 20 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który jest wpłacana zaliczka. Zaliczkę za ostatni miesiąc lub ostatni kwartał roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnik nie wpłaca zaliczki za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku na zasadach określonych art. 45 (zeznania roczne).
Możliwości wpłaty
W wyniku dokonanej nowelizacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych możliwe są dwa rozwiązania rozliczania zaliczek na podatek dochodowy za ostatni miesiąc roku podatkowego. W pierwszym, podstawowym modelu podatnik jest zobowiązany do ustalenia w oparciu o prowadzone urządzenia księgowe zaliczki za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego i dokonania jej wpłaty w terminie do 20 stycznia kolejnego roku. W efekcie przyjęcia tego rozwiązania, ostatecznego rozliczenia podatku za dany rok podatkowy, podatnik dokonuje na zasadach ogólnych w składanym do 30 kwietnia następnego roku podatkowego zeznaniu rocznym. Od powyższej zasady przewidywany jest jednak wyjątek. Otóż, podatnik nie jest zobowiązany do ustalania i wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego, jeżeli przed terminem zapłaty zaliczki za ten okres (20 stycznia kolejnego roku) złoży zeznanie podatkowe za dany rok i dokona zapłaty podatku. Tym samym, w zakresie rozliczenia podatku za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego możliwy jest także drugi wariant polegający na pominięciu zapłaty zaliczki za ten okres poprzez złożenie zeznania podatkowego za rok podatkowy wraz z zapłatą podatku przed ustalonym terminem dla zapłaty zaliczki za ostatni okres roku podatkowego.
Zaliczka albo zeznanie
Aktualnie obowiązujące przepisy przyznały zatem podatnikowi prawo do rozliczenia podatku dochodowego za ostatni miesiąc lub kwartał roku podatkowego w oparciu o jeden z przedstawionych wariantów tj. w formie pierwotnej zapłaty zaliczki i złożenia finalnego zeznania podatkowego w terminie do dnia 30 kwietnia kolejnego roku, bądź poprzez złożenie „przyspieszonego” zeznania podatkowego i rozliczenia podatku rocznego przed terminem zapłaty zaliczki za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego. Zauważenia jednak wymaga, że ten drugi model będzie zapewne znacznie trudniejszy do zrealizowania przez tych podatników, którzy przykładowo z dochodami z działalności gospodarczej opodatkowanymi wg skali podatkowej łączą inne dochody (np. ze stosunku pracy), bowiem przed tak określonym terminem do złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy podatnicy ci mogą nie dysponować konieczną dokumentacją pozwalającą na sporządzenie zeznania rocznego. Niemniej, w wyniku omówionej zmiany przepisów niewątpliwie zaniknie aktywność przedsiębiorców polegająca na zwiększaniu kosztów działalności w przedostatnim okresie rozliczeniowym, bądź przenoszeniu sprzedaży na ostatni miesiąc lub kwartał roku podatkowego, które w oparciu o poprzednio obowiązujący stan prawny miały na celu odsunięcie w czasie ostatecznej zapłaty podatku. Dodania wymaga, iż omawiane rozwiązanie zostało również przyjęte na płaszczyźnie regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 25 ust. 1 a), co oznacza iż również podatnicy opodatkowani CIT, a opłacający zaliczki na zasadach określonych art. 25 ust. 1 tej ustawy w roku 2012 nie zapłacą podwójnej zaliczki na podatek dochodowy.
Marek Piotrowski
prawnik, doradca podatkowy
