Słowacki obsydian
Obsydian jest szkłem wulkanicznym powstającym przez szybkie krzepnięcie lawyzasobnej w krzemionkę. Wysoka zawartość krzemionki (około ¾ objętości) jest
powodem dużej lepkości i wysokiego stopnia jej polimeryzacji.
Fig. 1. – szczególna postać
obsydianu.
Krzemionka
h a m u j e
dyfuzję atomów,
zapob
i e g a j ą c
wczesnej krystalizacji.
Brak struktur krystalicznych
pozwala uzyskiwać
z obsydianu skrajnie
cienkie krawędzie. Ich
grubość może sięgać
wartości mikronowych.
Jednocześnie jest to
materiał o wysokiej twardości
(około 5-6 w skali
Mohsa). Właściwości te
dostrzeżono w dość odległej
przeszłości i używano
obsydianu na groty
strzał i inne ostrza już we
wczesnej epoce kamienia
(kultura olduwajska
paleolit dolny).
„Łzy i włosy Pele”
– szczególna postać obsydianu
Dawne sposoby
na wykorzystanie
W Mezopotamii
powszechnie wyrabiano
z niego narzędzia
codziennego użytku, broń oraz rzeźby
i różnorakie ozdoby. Ale współcześnie
też bywa podobnie używany, np. w roli
ostrzy niektórych skalpeli. Obsydian był
też surowcem na pierwsze implanty
zębowe. Przymocowane złotym drutem
do sąsiednich zębów doskonale kamuflowały
braki w uzębieniu. Znaleziska
takie pochodzą głównie z Ameryki
Środkowej i datowane są na około 800
rok naszej ery. Ameryka Środkowa była
wówczas zamieszkiwana przez Majów
i Azteków.
Słowacki obsydian z okolic Viniček
Właściwości obsydianu
Obsydian jest typem magmowej skały
wulkanicznej szeroko rozpowszechnionej
w aktywnych wulkanicznie rejonach
Ziemi. Znajdowany jest w wylewach
lawowych najmłodszych okresów geologicznych
(o wieku poniżej
około 60 mln lat nie
starszych od kredy), jako
że z upływem czasu
spontanicznie rekrystalizuje,
przyjmując stopniowo
wygląd zwyczajnej,
niezbyt atrakcyjnej, drobnokrystalicznej
skały wulkanicznej.
Obsydian jest
na ogół ciemny w barwie,
która w dużym stopniu
zależy od rodzaju i ilości
zawartych w nim wtrąceń.
Najczęściej jest brunatny,
ciemnoszary, czarny,
niekiedy oliwkowy,
pomarańczowy, czerwony,
złocisty czy niebieski,
ale czasem może być też
tęczowy.
[...]
Udostępniono 30% tekstu, dostęp do pełnej treści artykułu tylko dla prenumeratorów.
Wszyscy prenumeratorzy dwumiesięcznika w ramach prenumeraty otrzymują login i hasło umożliwiające korzystanie z pełnych zasobów portalu (w tym archiwum).
Prenumerata POLSKIEGO JUBILERA to:
Prenumeratę możesz zamówić:
Jeśli jesteś prenumeratorem a nie znasz swoich danych dostępu do artykułów Polskiego Jubilera skontaktuj się z nami, bok@pws-promedia.pl
|
Włodzimierz Łapot