Nabycie składnika majątku zaliczanego, zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych (PIT, CIT) do kategorii środków trwałych wymusza na przedsiębiorcach podjęcie decyzji w zakresie przyjęcia wariantu amortyzacji.
Naturalne jest dążenie do rozwiązania,
które pozwala na
maksymalne skrócenie czasu,
w którym środek trwały jest
amortyzowany, a w efekcie
możliwie szybkie przeniesienie wartości nabytego
składnika majątku w ciężar podatkowych
kosztów uzyskania przychodów.
STOSOWANIE PRZEPISÓW
Jednym ze sposobów na odpisy amortyzacyjne
jest możliwość dokonania jednorazowego
odpisu amortyzacyjnego całej wartości środka
trwałego. Omawiając zatem tę niezwykle
korzystną dla podatników metodę amortyzacji
należy wskazać na ustalone warunki pozwalające
na jej stosowanie. Odpowiednio, od
strony podmiotowej podatnikami uprawnionymi
do takiej amortyzacji są wyłącznie mali
podatnicy w rozumieniu przepisów ustaw o
podatkach dochodowych a zatem ci, u których
wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym
nie przekroczyła wraz z podatkiem
VAT równowartości 1 200 000 euro (w roku
2011 – 4 736 000 zł) oraz podatnicy, którzy w
roku podatkowym rozpoczęli prowadzenie
działalności gospodarczej.
Należy jednak pamiętać, że obowiązujące
przepisy ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych przewidują wyłączenie niepozwalające
na uznanie przedsiębiorcy za rozpoczynającego
działalność gospodarczą w roku
podatkowym w sytuacji, gdy podatnik w roku
rozpoczęcia działalności lub w okresie dwóch
lat licząc od końca roku poprzedzającego rok
jej rozpoczęcia prowadził działalność gospodarczą
samodzielnie lub jako wspólnik spółki
niemającej osobowości prawnej. Z kolei na
gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym
od osób prawnych za podatnika, który
w roku podatkowym rozpoczyna prowadzenie
działalności gospodarczej, nie uważa się takiego,
który został utworzony: w wyniku przekształcenia,
połączenia lub podziału podatników,
czy też jego firma powstała w wyniku
przekształcenia spółki bądź spółek nie mających
osobowości prawnej. Za podatnika nie można
także uważać firmy, która została utworzona
przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet
kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio
prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo
albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa
o wartości przekraczającej łącznie równowartość
w złotych kwoty co najmniej dziesięciu
tysięcy euro.
AMORTYZACJA KOSZTÓW
Z kolei od strony przedmiotowej wskazano
na katalog rzeczowy składników majątku,
które mogą zostać poddane procesowi
amortyzacji omawianą metodą. Otóż jednorazowego
odpisu amortyzacyjnego można
dokonać wyłącznie od środków trwałych
zaliczanych do grupy 3–8 Klasyfikacji
Środków Trwałych z wyłączeniem samochodów
osobowych. Szczególnego podkreślenia
również wymaga, iż skoro amortyzacji omawianym
sposobem podlegają wyłącznie
środki trwałe, to omawiane przepisy nie mają
zastosowania do wartości niematerialnych i
prawnych (np. programów komputerowych).
Istotną jest zapewne również informacja, że
amortyzacji jednorazowej, w roku 2011
można dokonywać do łącznej wartości
odpisów amortyzacyjnych stanowiącej równowartość
50 000 euro (197 000 zł).
Spełnienie powyższych warunków uprawnia
podatnika do dokonania amortyzacji wprowadzonego
do używania środka trwałego w
sposób jednorazowy. Warto jednak dodać, że
amortyzacji takiej dokonuje się nie wcześniej
niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały
wprowadzone do ewidencji środków trwałych
i wartości niematerialnych i prawnych.
ZASADA DE MINIMIS
Dodatkowo należy także pamiętać, że omawiana
amortyzacja jednorazowa uznawana jest
za pomoc w ramach zasady de minimis, czyli
wsparcia państwa udzielanego przedsiębiorcom,
którzy nie wymaga notyfikacji Komisji
Europejskiej. Fakt ten nakłada na przedsiębiorców
konieczność zachowania ustalonych
limitów korzystania z tej pomocy, a ewentualne
staranie się przez podatnika o udzielenie
kolejnej pomocy w ramach de minimis wymaga
udokumentowania za pomocą stosownych
zaświadczeń wartości pomocy dotychczas
otrzymanej. W efekcie podatnik, który skorzystał
z amortyzacji jednorazowej winien wystąpić
do właściwego urzędu skarbowego z
wnioskiem o wydanie zaświadczenia o wartości
otrzymanej pomocy de minimis wynikającej
z dokonanej amortyzacji jednorazowej. Warto
jednak podkreślić, iż ewentualne nie wystąpienie
o wydanie przedmiotowego zaświadczenia
w żaden sposób nie stanowi o braku możliwości
dokonania jednorazowej amortyzacji
środków trwałych.
Marek Piotrowski
prawnik, doradca podatkowy
