Ilu Polaków tyle zdań na temat bursztynu. Dla jednych biżuteria z bursztynem jest jedną z najpiękniejszych rodzajów biżuterii na świecie. Dla drugich bursztyn nie stanowi żadnej wartości estetycznej i wydaje im się, że formuła wykorzystywania bursztynu dawno została wyczerpana.
Niezależnie od opinii, biżuteria z bursztynem w Polsce jest biżuterią, która cieszy się dużą popularnością. Nie należy także zapominać, że jest to jeden z nielicznych rodzajów biżuterii wykonanej w naszym kraju, który cieszy się zainteresowaniem klientów za naszymi granicami.
Oryginalna biżuteria
Bursztynowa biżuteria znalazła na polskim rynku swoje miejsce. Nie należy spodziewać się, że sytuacja ta zmieni się w najbliższym czasie. Warto jednak zauważyć, że klienci salonów jubilerskich stali się coraz bardziej wymagający i nie są zainteresowani kupnem prostego sznura bursztynów. Polacy zaczęli przywiązywać coraz większą uwagę do wzornictwa. Interesuje ich unikatowa biżuteria bursztynowa, która zachwyca ich swoją niecodziennością. W społeczeństwie utrzymuje się bowiem przekonanie, że biżuteria z bursztynem jest biżuterią tanią. Takie podejście jest jednak podejście błędnym. Za autorskie projekty biżuterii wykonanej z bursztynu trzeba bowiem zapłacić niekiedy więcej niż za biżuterię wykonaną ze złota. Taka sytuacja nie powinna dziwić, w końcu za własnoręcznie wykonaną, unikatową biżuterię trzeba zapłacić. Warto zauważyć, że mimo swojej ceny, biżuteria autorska znajduje coraz więcej nowych odbiorców, którzy zaczynają doceniać oryginalne wzornictwo i niepowtarzalny styl projektanta. W ostatnim czasie można zauważyć wzrost świadomości Polaków na temat biżuterii oryginalnej, niepowtarzalnej. Rodacy coraz większą uwagę zwracają na biżuterię artystyczną, która jest działem sztuki a nie seryjnym produktem, który nie nosi znamion unikatowości.
Ukształtowany rynek
Polski rynek bursztynowy wydaje się być rynkiem ukształtowanym. Nie należy spodziewać się na nim wielkich zmian, poza wzrostem zainteresowania autorską biżuterią. Klienci salonów jubilerskich są zainteresowani kupnem biżuterii bursztynowej, która postrzegana jest jako typowo polska. Najlepiej sprzedaje się bursztyn oprawiony w srebro. Nasi rodacy rzadko decydują się na kupno biżuterii bądź przedmiotów jubilerskich, w których bursztyn połączony został z innym niż srebro metalem. Mimo prób łączenia bursztynu ze złotem a nawet platyną nie udało się przekonać klientów do zakupów tego rodzaju biżuterii. – Dla Polaków bursztyn występuje tylko ze srebrem – mówi Bogdan Ważykiewicz, jubiler z Warszawy. – Wpływ na taki stan rzeczy ma zakorzeniona wiedza na temat bursztynu i jego wizerunek, który przez wiele lat funkcjonował jako idealne połączenie ze srebrem – dodaje. Stąd też trudno producentom biżuterii i przedmiotów okazjonalnych przebić się ze swoimi działami, jeśli bursztyn został w nich połączony z innym niż srebro materiałem. Niemniej wydaje się, że sytuacja ta w najbliższym czasie może ulec zmianie, biorąc pod uwagę fakt, że Polacy coraz częściej sięgają po nowatorskie rozwiązania stosowane w bursztynowej biżuterii.
Czas na twórców
Analizując sytuację na rynku bursztynowym można zauważyć trend, który pokazuje, że Polacy szukają ciekawej bursztynowej biżuterii. Zależy im na nowoczesnym wzornictwie i idealnym wykonaniu biżuterii autorskiej. Z całą pewnością można powiedzieć, że sznury nieoszlifowanych bursztynów, które jeszcze kilka lat temu cieszyły się dużą popularnością wśród Polaków, teraz nie znajdują u nich uznania. Oznacza to, że polski rynek jubilerski zaczyna się zmieniać i jest to dobra wiadomość dla właścicieli salonów jubilerskich, gdyż poszukiwania ciekawych okazów biżuteryjnych sprawią, że polska branża jubilerska może spodziewać się znacznego wzrostu sprzedaży.
Bursztyn kamień z tożsamością
Polski Jubiler: Czy w 2010 roku nastąpiły zmiany na polskim rynku bursztynowym?
Andrzej Adamski, twórca biżuterii z bursztynu: Mimo zapowiedzi kilku ciekawych inicjatyw,
które ogłoszono w ostatnich miesiącach, rok 2010 był rokiem stagnacji. I to nie tylko ze
względu na kryzys światowy, ale – zarysowujący się już wcześniej – kryzys w branży.
Jakich zmian w branży bursztynniczej można spodziewać się w nowym roku?
Pożądane i korzystne byłoby objęcie przez Ministerstwo Gospodarki branży jubilersko-bursztynniczej
programem dofinansowania, co już zapowiedziano. Pod warunkiem jednak, że fundusze
tego programu zostaną wykorzystane na przemyślane inicjatywy. Konieczna do tego
jest konsolidacja – niestety podzielonego – środowiska oraz skupienie działań wyłącznie na
bursztynie. Możliwa wtedy stanie się efektywna promocja bursztynu i całej branży, a nie tylko
wąskiego grona „beneficjentów”. Dalsze skuteczne wsparcie władz Gdańska i równolegle
prowadzona edukacja potencjalnych klientów, by wyeliminować zakorzeniony, stereotypowy
wizerunku bursztynu, może przynieść spodziewane rezultaty. Wówczas to odbiorcy sami
uznają Gdańsk za światową stolicę bursztynu. Nie będzie to wyłącznie reklamowy slogan.
Warto zauważyć, że w ogólnym bilansie produkcji udział krajowego bursztynu jest symboliczny.
Przyjęcie przez Ukrainę ustawy o bursztynie z pewnością będzie miało wpływ na dostęp
do surowca oraz jego cenę.
Jakie jest zainteresowanie klientów bursztynową biżuterią? Jaki jej rodzaj najczęściej
wybierają?
Zainteresowanie biżuterią z bursztynem od dłuższego czasu utrzymuje się na tym samym
poziomie. Jest ono uzależnione od prezentowanej oferty. Decydujące znaczenie, w przypadku
biżuterii autorskiej, ma jednak jej unikatowość i oryginalność. Coraz częściej poszukiwane są
ciekawe formy biżuterii męskiej z elementami bursztynu. Większym też uznaniem cieszą się
przedmioty okazjonalne.
W którą stronę będzie ewoluowało polskie wzornictwo w biżuterii bursztynowej?
Myślę, że duża część producentów nadal będzie naśladować bez pomyślunku (a w zasadzie
kopiować) niektóre z nowości pojawiające się na rynkach europejskich i traktować bursztyn
jak kolorowe szkiełko, które można zaadoptować do każdej formy i odwrotnie. A w ten sposób
kamień gubi tożsamość… Trudno jest więc mówić o „polskim wzornictwie” biżuterii bursztynowej
na większa skalę.
Od dawna powtarzam, że projektując biżuterię z bursztynem należy uwzględnić specyfikę
i wyjątkowość tego surowca. Projekty artystów, którzy od lat obcują z bursztynem są najlepszym
dowodem, że jest to możliwe. Cóż, bez znajomości materii trudno o sensowny projekt.
Jak zmienia się sytuacja artystów-bursztynników, których jest pan reprezentantem, w ciągu
ostatnich kilku lat. Czy Polacy kupują i doceniają małe dzieła sztuki, czy zadowalają się
seryjnymi kolekcjami bursztynowej biżuterii?
Sytuacja artystów-bursztynników jest i może być stabilna. Warunkiem jest stały rozwój twórcy,
który będzie poszerzał obszar swoich poszukiwań i starał się – stosując różne środki wyrazu
– każdorazowo uwypuklić indywidualny charakter bursztynu. Odkrywać go dla siebie
i tym samym dla odbiorcy.
Rynek bursztynowy w Polsce wydaje się być ustabilizowany. Żadne ruchy na rynku jubilerskim nie powinny odbić się negatywnie na sytuacji w branży bursztynowej. Mimo zapaści na rynku bursztynu, która nastąpiła w połowie zeszłego roku, zakończenie roku pokazało, że bursztynnicy nie powinni obawiać się przyszłości.
Nie można także zapominać, że polska biżuteria artystyczna to przede wszystkim biżuteria bursztynowa. Znajduje ona swoich zagorzałych zwolenników zarówno w kraju, jak i za granicą.
Zmiany na rynku
W ubiegłym roku branża bursztynnicza niestety stanęła wobec problemów, które dotknęły całą branżę jubilerską. Rynek bursztynu, mimo że ustabilizowany i ukształtowany, musiał borykać się ze spadkiem sprzedaży swoich produktów. Najgorszym okresem był czas wakacyjny, kiedy bursztyn sprzedawał się najgorzej. Bursztynnicy są jednak w nieco innej sytuacji niż branża złotnicza, bowiem gros biżuterii wytwarzanej przez polskich producentów trafia do zagranicznych odbiorców. – Bursztyn jest jednym z podstawowych polskich produktów eksportowych – mówi Waldemar Kruszak, analityk finansowy. – Producenci biżuterii bursztynowej mają podpisane umowy międzynarodowe, które zapewniają im stałość dochodów – dodaje. Nie można jednak zapominać, że mimo częściowo zabezpieczonych kanałów dystrybucji polskiego bursztynu, także w krajach Europy Zachodniej odczuwalny był zanik zainteresowania biżuterią z Polski. – Najlepszą sytuację miały w zeszłym roku podmioty gospodarcze, które eksportują swoje towary poza europejskie rynki, m.in. do Azji czy Indii – mówi Waldemar Kruszak. – Tam bowiem mimo kryzysu klienci inwestowali swoje środki finansowe w biżuterię, szczególnie oryginalną – dodaje.
Biżuteria autorska
Powodów do niepokoju o stan branży bursztynniczej nie mają z pewnością projektanci biżuterii autorskiej. Ich produkty bowiem cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem i to zarówno wśród klientów w naszym kraju, jak i poza jego granicami. Bursztynowa autorska biżuteria znajduje zainteresowanie wśród nawet najbardziej wymagających klientów. – Klienci pragną posiadać w swoich zbiorach biżuteryjnych niecodzienne dzieła, które będą podkreślały ich osobowość – mówi Wojciech Morkiniak, właściciel salonu jubilerskiego M&A. – Stąd też bierze się dość duże, jak na polskie warunki, zainteresowanie autorską biżuterią bursztynową – dodaje. Klienci najczęściej zdecydowani są na kupno biżuterii unikatowej, której nie można znaleźć w salonach sieciowych. Jeszcze do niedawna najczęściej kupowanym rodzajem biżuterii bursztynowej była bransoletka bądź naszyjnik z bursztynów, który niemal zawsze wyglądał tak samo. Dziś klienci oczekują od produktów biżuteryjnych czegoś zaskakującego. Wzrasta także zainteresowanie klientów męską biżuterią wykonaną z bursztynu. – Zainteresowanie męską bursztynową biżuterią może dziwić, jednak jeśli przyjrzymy się trendom, które płyną do nas z zachodu, zauważymy, że sektor biżuterii męskiej jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się – mówi Waldemar Kruszak. Nie można także zapominać, że polskie wzornictwo w tworzeniu biżuterii bursztynowej jest jednym z najbardziej cenionych na całym świecie. Polska biżuteria jest charakterystyczna i bardzo nowoczesna. – Dla większość bursztynników w naszym kraju kamień ten nie ma tajemnic – mówi Wojciech Morkiniak. – Niemal każdy z nich umie także uwidocznić właściwości bursztynu i podkreślić jego walory, nadając swojej biżuterii czasami wręcz awangardowy wyraz – dodaje. Polscy twórcy biżuterii bursztynowej starając podkreślić właściwości bursztynu umożliwiają identyfikację produktów z krajem pochodzenia i dzięki temu pozytywnie wpływają na handel na arenie międzynarodowej.
Najlepsze produkty
W nadchodzącym roku z całą pewnością na odbiorców nie będą narzekali producenci biżuterii bursztynowej oraz jej projektanci, którzy klientom oferować będą autorskie kolekcje biżuterii. Mimo wzrostu cen surowca czy zalewu rynku przez sztuczną biżuterię, jak mamy obecnie, bursztynowa biżuteria będzie cieszyła się zainteresowaniem kupujących, zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Z pewnością pozytywny wpływ na branżę bursztynową będzie miała inicjatywa Ministerstwa Gospodarki, które ma przeznaczyć z funduszy unijnych blisko 400 milionów złotych na promocję zagraniczną polskiej gospodarki, gdzie branża bursztynnicza znalazła się na drugim miejscu spośród 15 wyróżnionych branż. Nie można oczywiście zapominać, że na rynku biżuterii bursztynowej istnieje ogromna konkurencja, która na nim wymusza zmiany na rynku. Dzięki temu twórcy biżuterii z bursztynowej zobligowani są do stałego rozwoju i udoskonalania swoich projektów, co powoduje dynamiczne zmiany wzornictwa. – Branża bursztynnicza nie działa w próżni, mają na nią wpływ wszystkie czynniki, które istnieją w całej branży jubilerskiej, czyli znaczny spadek sprzedaży biżuterii i masowe pojawianie się na polskim rynku jubilerskim biżuterii sztucznej, która zyskała popularność wśród klientów – mówi Wojciech Morkiniak. – Nie można jednak popadać w przesadny pesymizm, dobre produkty z całą pewnością znajdą swoich odbiorców a bursztynowa biżuteria to segment polskiego rynku jubilerskiego, który z dużą dozą prawdopodobieństwa będzie odnotowywał w nadchodzącym roku zyski – dodaje. Wartym uwagi wydaje się także fakt, że burszttyn wpisuje się w najmodniejsze trendy modowe, które będziemy mieli szansę zaobserwować w nadchodzącym sezonie.
