Krakowane syntetyczne rubiny
dr Włodzimierz ŁapotLaboratorium Gemmologiczne
Uniwersytet Śląski
W gemmologii krakowanie oznacza wytworzenie we wnętrzu kamienia
jubilerskiego sieci dyskretnych różnokierunkowych pęknięć za pomocą szoku
termicznego. Jest on generowany nagrzaniem kamienia jubilerskiego do
temperatury kilkuset stopni a następnie gwałtownym jego schłodzeniem.
Wytworzone naprężenia
rozładowują się
poprzez drobne
wewnętrzne pęknięcia.
„Uzdrawia” się je
klasyczną obróbką termiczną (z dodatkiem
topnika lub topników). W rezultacie
tworzą się specyficzne formy przestrzenne
przypominające wyglądem woal utkany z
drobnych kropelkowych lub robakowatych
inkluzji topnika (fig. 1).
Krakowanie kamieni
jubilerskich
Proces krakowania jest używany do
traktowania różnych kamieni jubilerskich.
W niektórych odmianach tej metody, w
drugiej fazie krakowania, używa się
jeszcze upiększającego barwnika (tzw.
technika rubases). W takich razach celem
jest często mistyfikacja określonego
kamienia jubilerskiego, np. kryształ górski
krakowany techniką rubases (z dodatkiem
zielonego pigmentu zawierającego Cr3+)
może dość skutecznie udawać szmaragd.
Metoda Verneuil’a
Wśród syntetycznych rubinów krakowaniu
poddawane są głównie rubiny wytwarzane
metodą Verneuil’a. W procederze tym
chodzi o możliwie największe
upodobnienie rubinu syntetycznego do
rubinu naturalnego, gdyż postacie wtrąceń
powstałych w wyniku krakowania mocno
przypominają wtrącenia spotykane w
rubinach naturalnych traktowanych
termicznie z dodatkiem topnika/ów.
Chętnie wykorzystywane są do tego
syntetyczne rubiny wytwarzane metodą
Verneuil’a, gdyż są podatne na krakowanie,
atrakcyjne wizualnie, łatwo dostępne i
tanie. Przypadki wykrywania w obrocie
rynkowym krakowanych syntetycznych
rubinów mnożą się ostatnio. Sugestywne
upodobnienie wyglądu wnętrza takich
kamieni do wyglądu wnętrza traktowanych
termicznie rubinów naturalnych rodzi
bowiem różnorakie pokusy, gdyż ceny
rubinów naturalnych są nieporównywalnie
wyższe od cen rubinów syntetycznych,
szczególnie w ich najtańszym wydaniu,
czyli otrzymywanych metodą Verneuil’a. Z
tym na ogół nie idzie w parze umiejętność
identyfikacji spreparowanych tak kamieni,
a tym samym ich eliminacja z rynku przez
wnikliwą handlową ocenę. By móc
skutecznie przeciwstawić się coraz
częstszym próbom nadużyć w tym zakresie,
konieczne jest stałe aktualizowanie wiedzy.
Inaczej grozi nam coraz powszechniejsze
przenikanie do obrotu handlowego
obiektów niepełnowartościowych, a nawet
całkowicie z [...]
Udostępniono 30% tekstu, dostęp do pełnej treści artykułu tylko dla prenumeratorów.
Wszyscy prenumeratorzy dwumiesięcznika w ramach prenumeraty otrzymują login i hasło umożliwiające korzystanie z pełnych zasobów portalu (w tym archiwum).
Prenumerata POLSKIEGO JUBILERA to:
Prenumeratę możesz zamówić:
Jeśli jesteś prenumeratorem a nie znasz swoich danych dostępu do artykułów Polskiego Jubilera skontaktuj się z nami, bok@pws-promedia.pl
|
Włodzimierz Łapot