Złotniczy weekend w Sandomierzu
30 stycznia miłośnicy biżuterii i sztuki złotniczej mieli aż trzy powody, aby sobotnie popołudnie spędzić przy sandomierskim rynku. A pretekstem były trzy wystawy, każda inna, a wszystkie bardzo ciekawe.Goście odwiedzający Sandomierz do 11 marca mają możliwość obejrzenia prac nagrodzonych podczas Amberif Design Award 2015 – Mimesis, wystawy konkursowej Prezentacje 2015 – Cyrk, a także biżuterii Maji Woźniak.
Złotniczy Sandomierz
Od wielu lat właśnie w Sandomierzu współczesne polskie złotnictwo artystyczne stało się istotnym elementem działań twórczych. A historia sięga początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku i łączy się z utworzeniem pracowni złotniczej przez Cezarego Łutowicza i jego zainteresowaniem się krzemieniem pasiastym. Nieco później powstała kolejna pracownia, którą założyli Ryszarda i Tomasz Krzesimowscy. Z czasem inni złotnicy wprowadzili ten kamień do swojej biżuterii, a kosztowności z krzemieniem stały się widoczne nie tylko w Sandomierzu, ale i poza nim. W roku 2000 z inicjatywy Cezarego Łutowicza, we współpracy z Muzeum Okręgowym w Sandomierzu, a szczególnie z kustosz Bożeną Ewą Wódz, zostały zorganizowane pierwsze Sandomierskie Warsztaty Złotnicze. Zamiarem organizatorów było zapoznanie projektantów biżuterii z krzemieniem pasiastym oraz budowa kolekcji prac złotniczych, wykonanych przez czołówkę polskich artystów z zastosowaniem tego minerału. W roku 2004 po raz pierwszy w podziemiach sandomierskiego zamku zaprezentowano wystawę będącą efektem poprzednich edycji warsztatów. Do dziś zostało zorganizowanych osiem edycji wspomnianych warsztatów, kolekcja liczy już niemal 300 obiektów, zaś sandomierskie muzeum stało się znane, nie tylko w Polsce. Wokół złotnictwa w Sandomierzu dzieje się wiele. Wymienić należy wspaniałą stałą wystawę „Dawna kuchnia królewska”, na którą składają się głównie srebra stołowe i toaletowe z tzw. „skarbu małachowskiego", srebra niemieckich firm berlińskich, srebra rosyjskie z pracowni moskiewskich, petersburskich i kijowskich oraz polonica reprezentowane przez wyroby warszawskich pracowni czynnych w XIX w. Muzeum sandomierskie zorganizowało wiele wystaw złotniczych w swojej siedzibie oraz prezentowało uczestniczyło w sumie kilkudziesięciu twórców. Od 2010 roku aktywnie działa Galeria Otwarta organizująca powtórzenia najciekawszych polskich wystaw i konkursów złotniczych oraz organizując projekty złotnicze, które swoje premiery mają właśnie w Sandomierzu (w tym wystawy autorskie, cykl „Wspólny Punkt Widzenia”, wspomniany Ogólnopolski Konkurs Biżuterii Autorskiej, festiwale krzemienia pasiastego). Wiele inicjatyw złotniczych w Sandomierzu powstaje we współpracy z Akademią Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi, Galerią Sztuki w Legnicy, Galerią YES, Stowarzyszeniem Twórców Form Złotniczych, promotorami współczesnej polskiej biżuterii artystycznej, jakimi są bez wątpienia gospodarze największych polskich targów złotniczych poprzez organizację konkursów i przestrzeni dla „Galerii Projektantów”. W styczniu br. w Sandomierzu zakończyła się największa powojenna wystawa biżuterii i form złotniczych, przygotowana przez poznańską Galerię YES, a przedstawiająca niemal 850 obiektów z kolekcji Marii Magdaleny Kwiatkiewicz. W sumie to niemal 100 wystaw i działań okołozłotniczych, co stawia Sandomierz wśród trzech najważniejszych ośrodków aktywnie promujących polskie złotnictwo artystyczne (pozostałe dwa to oczywiście Legnica i Poznań).
Amberif Design Award 2015 – Mimesis
Sobotnie spotkanie w Sandomierzu rozpoczęło się w Sandomierskim Centrum Kultury, gdzie po raz kolejny Światowa Stolica Krzemienia Pasiastego gościła Światową Stolicę Bursztynu. W przestrzeni Iluzjon Art Cafe odwiedzający mogli zobaczyć prace będące efektem 19. Międzynarodowego Konkursu na Projekt Biżuterii z Bursztynem Amberif Design Award 2015, który odbywał się pod hasłem MIMESIS. Organizatorem konkursu są Międzynarodowe Targi Gdańskie. To ciekawa formuła konkursu złotniczego, mająca swoją wieloletnią historię i nieodmiennie kojarzona z gorącymi dyskusjami w gronie projektantów biżuterii. „Mimesis” zaś to kategoria estetyczna wywodząca się z filozofii Arystotelesa, która zakłada naśladowanie natury w dziele sztuki. Nie oznacza wiernego kopiowania rzeczywistości, dopuszcza stosowanie deformacji lub idealizacji. Mimesis postuluje poznawanie świata poprzez odtwarzanie ogólnych zjawisk i praw natury oraz życia. W odpowiedzi na wyzwanie konkursowe napłynęły prace 112 autorów z 18 krajów. Konkurs organizowany był już po raz osiemnasty, zaś po raz trzeci pokazany został również w Sandomierzu. Goście wernisażu, poza informacjami o konkursie, pracach i autorach, mogli bezpośrednio dotknąć bursztynu, który znajdował się w małych kieliszkach ziołowego likieru.
Prezentacje 2015 – Cyrk
Następnie goście zostali zaproszeni do Galerii Otwartej. Tam mogli zobaczyć dwie wystawy. Pierwsza z nich powstała jako efekt 15. Ogólnopolskiego Konkursu Biżuterii Artystycznej PREZENTACJE 2015, organizowanego od 2001 roku przez Stowarzyszenie Twórców Form Złotniczych, Międzynarodowe Centrum Targowe oraz Pracownię Sztuk Plastycznych z Warszawy. W tym roku temat konkursu brzmiał CYRK. Bazował na wieloznaczności, dając możliwość wielorakiej interpretacji i odwoływał się do ulubionego tematu polskiej szkoły plakatu. Na konkurs nadesłano 33 prace autorstwa 30 uczestników. Jury oceniało zarówno formę plastyczną, jak i sposób interpretacji tematu rozumianego nie tylko jako bezpośrednie odniesienie do spektaklu cyrkowego, ale także w szerszym kontekście otaczającej rzeczywistości. Po burzliwej naradzie do wystawy zakwalifikowano 16 prac. Zwycięzcami tegorocznego konkursu zostali Zofia i Witold Kozubscy i ich praca pod tytułem „Słoń, clown, żonglerka, akrobatka”. Oceniono, że wprawdzie prace są jednoznaczną interpretacją tematu konkursu, jednak jury urzekła ich forma plastyczna świadcząca o artyzmie i warsztacie twórców.
Maja Woźniak – Biżuteria
Bohaterką trzeciej wystawy była Maja Woźniak i jej kolorowy świat biżuterii inspirowany fauną, florą oraz zamiłowaniem do szklanej emalii jubilerskiej. Choć autorka biżuterią zajmuje się już od lat trzynastu, to jej pierwsza indywidualna wystawa. Zaprezentowała 140 (!) prac, w tym po raz pierwszy kolekcję inspirowaną malarstwem kropkowym Aborygenów. Maja Woźniak od kilku lat jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych oraz Związku Polskich Artystów Plastyków Polska Sztuka Użytkowa. Jej prace nieustannie biorą udział w licznych wystawach krajowych oraz zagranicznych. Była uczestniczką wielu inicjatyw związanych ze złotnictwem, m.in. uczestniczyła w VIII Sandomierskich Warsztatach Złotniczych w roku 2013. Jej prace znajdują się w kolekcji tworzonej przez Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Obecnie swoje kwalifikacje rozwija pod okiem Jacka Byczewskiego – jednego z trzech „Projektantów 25-lecia”, utytułowanych tym honorowym wyróżnieniem przez branżę złotniczą. Wystawy w Galerii Otartej będą czynne do 11 marca. Serdecznie zapraszamy.
Mariusz Pajączkowski