Podróż po polach Sri Lanki
Na Sri Lance handel kamieniami szlachetnymi zdominowany jest przez muzułmanów, potomków Maurów. Ich umiejętności oceny kamieni szlachetnych, a także działalność handlowa, pochodzi jeszcze z czasów, kiedy Berberowie z Afryki Północnej zdominowali rejon od Morza Śródziemnego do Oceanu Indyjskiego.

Niezwykle ciekawa wydaje się kopalnia Thammannawa. Złoże znajduje się na 6°22’14.08”N i 81°17’19.04”E, na południowej granicy z Monaragala w prowincji Uva, 4 km od Kataragama.
Wydobycie kamieni szlachetnych
Cały obszar wydobywczy mierzy około 600 mkw. Podzielony jest przez NGJA i FCD (Departament Konserwacji Lasu) na 50 bloków. Prawa wydobywcze zostały sprzedane w przetargu publicznym 24 lutego 2012 roku, a licencje zostały wydane na rok. Miejscowa władza nie zamierza wznowić pozwoleń. Złoża znajdują się w górzystym kompleksie Kataragama, który uważany jest za metamorficzną czapkę tektoniczną. Mineralizacja korundu wiąże się tam z pegmatytowymi intruzjami i okolicznymi warstwami mikowymi. Badania ziemi obok miejsca pozwoliło na znalezienie wielu małych surowych spineli, co pozwala sądzić, że znajduję się tam więcej manganu niż aluminium, co z kolei sprawia, że w rejonie tym niemożliwa jest formacja korundu.
Obszar wydobywczy Kochipadana
Kochipadana znajduje się około 5 km na wschód od Kataragama, blisko Narodowego Parku Yala. W kopalni pracuje od 300 do 500 górników. Jednocześnie w rejonie tym odbywa się nielegalne pozyskiwanie kamieni szlachetnych. Nielegalne wydobycie odbywa się tam z pomiędzy skał, a materiał jest następnie płukany. Kodeksem nielegalnych górników jest ostrzegać się nawzajem przed odwiedzającymi działki: jeśli usłyszą 3 petardy, przerywają pracę i spokojnie czekają, a w ostateczności odchodzą.


Tekst: Astrid Pothion, tłumaczenie: Grzegorz Jurkun